شکست فرانسه در آفریقا به مثابه هشداری برای آمریکا است

به گزارش نگاه نو، نیوزویک افزود: امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه ابتدا زمانی که شورای ملی حفاظت از میهمن (CNSP) در ژوئیه گذشته (تیر/مرداد) محمد بازوم رئیس جمهوری نیجر را از سمت خود خلع کرد و خواستار اخراج سیلوین اتی سفیر فرانسه شد، در مقابل این درخواست مقاومت نشان داد.

شورای ملی حفاظت از میهمن نیجر، سفیر فرانسه به عنوان کشور سابق استعمارگر را به ایجاد تهدید علیه نظم عمومی در این کشور غرب آفریقا متهم کرده بود اما هفته ها بعد از این که دولت نظامی مصونیت دیپلماتیک سفیر را لغو کرد، مکرون روز یکشنبه اعلام کرد که وی نیجر را ترک خواهد کرد و به دنبال آن تا سال آینده حدود ۱۵۰۰ نفر از نیروهایش را از این کشور خارج خواهد کرد.

خروج سفیر فرانسه از نیجر تازه ترین مورد از مجموع اخراج های فرانسویان از کشورهای آفریقایی در سالهای اخیر است که کشورهای بورکینا فاسو، جمهوری آفریقای مرکزی و مالی را شامل می شود که در بحبوحه موجی از احساسات ضد فرانسوی دربخش هایی از قاره آفریقا بروز کرده است.

این رسانه آمریکایی به نقل از ناتالی پاول تحلیگر شرکت مشاوره ای آکسفورد آنالیستیکا (Oxford Analytica) افزود: با توجه به این که پنتاگون (وزارت دفاع آمریکا) تلاش می کند تقریبا یک هزار و ۱۰۰ نفر از نیروهایش را در نیجر نگه دارد و حضور نظامی اش در آفریقا را تقویت کند، واشنگتن باید به شکست فرانسه توجه داشته باشد.

این تحلیلگر در تشریح پیام شکست فرانسه برای آمریکا گفت: من فکر می کنم که منوط کردن موفقیت سیاست امنیتی کشورهایی مانند آمریکا به حکومت های فاسد و غیرقانونی خطر بزرگی به همراه دارد. زمانی که این حکومت ها سرنگون می شوند حامیان خارجی آنها نیز اغلب همدست آنها تلقی شده و نفوذ خود را از دست می دهند.

نیوزویک افزود: خروج فرانسه از بورکینافاسو و مالی به دنبال ناآرامی های سیاسی مقامات نظامی در این دو کشور غرب آفریقا بروز کرد که هر دو کشور از شورای ملی حفاظت از میهن در نیجر حمایت می کنند. اوایل ماه جاری تغییر ناگهانی دیگری در دولت، منطقه را در کشور گابن تکان داد. در این کشور نیز حضور نیروهای فرانسوی زیر سوال است.

این گزارش با اشاره به حضور فرانسه و آمریکا در منطقه ساحل به بهانه مبارزه با تروریسم تا قبل از سرنگونی رئیس جمهوری نیجر، افزود سیاستمداران این دو کشور اعتماد زیادی به بازوم داشتند اما آنها این موضوع را فراموش کردند که نیجر سابقه ای طولانی در درگیری بین گروه های نظامی و غیرنظامی دارد و سیاست سرکوب رئیس جمهوری این کشور علیه اپوزیسیون و ماهیت جنجال برانگیز انتخاب او، زیربنای محکمی را برای ایجاد روابط قوی ایجاد نمی کند.

نیوزویک خاطرنشان کرد با توجه به بازداشت خانگی بازوم، واشنگتن علیرغم درخواست برای احیای حکومت دموکراتیک، به دنبال تعامل با شورای ملی حفاظت از میهن نیجر بود. در اوایل ماه جاری، ژنرال جیمز هکر، فرمانده نیروی هوایی آمریکا در اروپا و آفریقا فاش کرد که مذاکرات در این زمینه به ازسرگیری برخی از مأموریت‌های نظارتی و جمع‌آوری اطلاعات در نیجر، از جمله فعالیت‌های پهپادی منجر شده است.

راما یاد (Rama Yade) که پیش از این به عنوان سفیر فرانسه در یونسکو و به عنوان وزیر امور خارجه خدمت می کرد، در این زمینه گفت مردم منطقه آگاه هستند، آنها بر آنچه در حال وقوع است واقف هستند. آنها استانداردهای دوگانه (کشورهای غربی مانند فرانسه) را می بینند؛ چنین استانداردهایی پیامدهای فاجعه باری دارد.

وی افزود: فرانسه با «پایان عصر» حضور خود در آفریقا مواجه است و آمریکا تلاش می کند این خلا را با اتخاذ راهبرد متفاوتی نسبت به فرانسه پر کند هر چند که دو کشور در مبارزه با تروریسم متحد هستند.

نیوزویک در بخشی از گزارش خود آورده است: علاوه بر مشکلات سیاسی و امنیتی که روند افول فرانسه در آفریقا را تسریع کرده است، فرایندهای اقتصادی نیز نقش مؤثری را در ایجاد آنچه که راما یاد تصور «حضور طولانی مدت قدرت استعماری سابق» در منطقه ساحل توصیف می کند، ایفا کرده است.

امبای بشیر لو (Mbaye Bashir Lo) استادیار مطالعات آسیایی و خاورمیانه و مطالعات تطبیقی بین‌المللی در دانشگاه دوک، همچنین در مورد عوامل اقتصادی که به تقویت چنین منفی‌گری نسبت به فرانسه در آفریقا کمک کرده است، گفت: پیامدهای اقتصادی سابقه استثماری فرانسه در این منطقه همچنان بر زندگی روزمره مردم تأثیر می گذارد.

وی درباره افزایش حضور روسیه و چین در آفریقا به نیوزویک گفت در حالی که نقش فرانسه در آفریقا باعث برانگیختن اعتراضات در این کشور شده است، باید این موضوع را درک کرد که هر قدرت بزرگی تعاملات تاریخی و معاصر منحصر به فرد خود را با این قاره دارد و آفریقایی‌ها برداشت های متفاوتی از آنها دارند.

فولاشاد سوله (Folashade Soulé) عضو پژوهشی برنامه مدیریت اقتصاد جهانی مدرسه دولتی بلاواتنیک دانشگاه آکسفورد در این زمینه گفت: درس‌هایی که می‌توان آموخت این است که نباید بین کشور شریک آفریقایی و شرکای امنیتی کشور عدم انطباق منافع امنیتی وجود داشته باشد. در مورد فرانسه، منافع امنیتی بیشتر از کشورهای میزبان، در خدمت منافع فرانسه بوده است.

وی افزود، درس دیگر این است که باید افکار عمومی آفریقا را تا حد امکان در نظر گرفت- آنها معمولا مخالف حضور فیزیکی نیروهای خارجی و پایگاه‌های نظامی هستند. اگر مشارکت و همکاری با کشورهای آفریقایی به خوبی بین این کشورها و شریک خارجی آنها مورد مذاکره قرار نگرفته باشد احتمال خطرات ناشی از تضاد منافع، استفاده ابزاری و افزایش سرپیچی مدنی از سوی جمعیت آفریقا وجود دارد.