تغییر لحن غرب درباره جنگ اوکراین؛ آیا رهبران اروپایی به اشتباه خود پی برده اند؟

به گزارش نگاه نو، لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا رئیس جمهور پیشین برزیل در مصاحبه با مجله آمریکایی تایمز گفته است: «ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین به گونه ای رفتار می کند که گویی وی در حال اجرای نمایش در صحنه تئاتر است. این در حالی است که وی مسئول جنگی است که در کشورش رخ داده است. در همین حال جو بایدن رئیس جمهور آمریکا می توانست مانع این جنگ شود هرچند در آتش آن دمید. بهتر این بود که آمریکا و اروپا اعلام می کردند که اوکراین هرگز به پیمان ناتو نخواهد پیوست و در نتیجه بحران برطرف می شد».

به گفته ناظران، دا سیلوا هرچند به طور صریح و بی پرده زلنسکی و غرب را مسئول بحران در اوکراین معرفی می کند اما سخن وی به صراحت سخن هنری کیسینجر وزیر اسبق خارجه آمریکا در نشست داووس نیست آنگاه که تاکید کرد اوکراین باید از برخی مناطق خود به نفع روسیه چشم پوشی کند. کیسینجر در مورد طولانی شدن جنگ در اوکراین هشدار داد و تاکید کرد کی یف را باید وادار کرد تا به میز مذاکره بازگردد زیرا بهترین حالت برای اوکراین بی طرفی و تبدیل شدن به پلی بین روسیه و اروپا است.

ناظران معتقدند سخنان کیسینجر و دا سیلوا درمورد ضرورت توقف جنگ و آغاز مذاکرات بین روسیه و اوکراین موضوع تازه و بی سابقه ای نیست بلکه مطلبی است که پیش از این دانیل دیبیتریس تحلیلگر سیاست خارجی در مقاله ای در مجله آمریکایی نیوزویک نیز بر آن تاکید کرده است.

دیبیتریس در مقاله خود تاکید کرده است که آلمان، ایتالیا و فرانسه کنار آمریکا، انگلیس، لهستان و کشورهای حوزه بالتیک، پیشتر خواستار شکست استراتژیک روسیه شده بودند هرچند برلین، رم و پاریس در ادامه در مواضع خود در قبال نبرد و بحران در اوکراین تجدید نظر کردند و خواستار توقف فوری جنگ شدند.

هم اکنون این سوال مطرح می شود که چرا لحن غرب درمورد جنگ در اوکراین تغییر کرده است؟ آیا رهبران غربی به اشتباه خود در تشویق زلنسکی برای تحریک روسیه از طریق درخواست ها برای پیوستن به ناتو پی برده اند، اقدامی که سبب به راه افتادن جنگ و آوارگی مردم اوکراین شد؟

پاسخ این سوال به طور قطع منفی است زیرا آنچه تغییر کرده این است که محاسبه رهبران غرب درست از آب در نیامد. آنان در ابتدا گمان می کردند اعمال تحریم ها ضد روسیه کارساز خواهد بود در حالی که دیدند که این تحریم ها این کشور را نه به شکست کشاند و نه آن را تضعیف کرد بلکه برعکس، تحریم ها به طور کامل وبال گردن خود کشورهای اروپایی شد، کشورهایی که درمورد نتیجه بخش بودن این تحریم ها اختلاف نظر دارند. همین اختلاف باعث شد تا زلنسکی زبان به انتقاد از شک و تردید اتحادیه اروپا در اعمال تحریم بر واردات انرژی از روسیه بگشاید و این اتحادیه را متهم کند که روزانه معادل یک میلیارد یورو از اقدامات جنگی مسکو حمایت مالی می کند.

عامل دیگری که تاثیر مهمی در تجدید نظر کشورهای اروپایی درمورد جنگ در اوکراین داشت، تغییرات دراماتیک در میدان نبرد بود. آنان دیدند که جنگ در اوکراین به نفع روسیه پیش می رود، آنگاه که فرماندهان ارتش اوکراین اعلام کردند که نیروهای تحت فرمان آنها مجبور شده اند به علت پیشروی برق آسای ارتش روسیه در شرق اوکراین و برای فرار از اسارت، از آخرین سنگر در لوهانسک عقب نشینی کنند، و این مهم ترین تحولی است که در طول سه ماه جنگ در اوکراین رخ داده است زیرا روسیه را به هدفی که پیشتر اعلام کرده بود، نزدیک می کند یعنی سیطره کامل بر دو منطقه دونتسک و لوهانسک در شرق اوکراین.

به اعتقاد کارشناسان، کاملا آشکار است که کشورهای غربی و در رأس آنها آمریکا و انگلیس مرتکب خطایی نابخشودنی شدند و آن نادیده گرفتن نگرانی های امنیتی روسیه و تهدید به انضمام اوکراین به پیمان ناتو بود. آنها همچنین آنگاه که توان نظامی و اقتصادی روسیه را دست کم گرفتند، دچار خطای راهبردی شدند.

کشورهای غربی تصور می کردند اوکراین به افغانستان دومی برای روسیه تبدیل خواهد شد. با این حال اگر اروپا از خود دیدگاه مستقلی از آمریکا می داشت، ابرقدرتی که صدای شکستن استخوان هایش به گوش می رسد، دراین صورت نیز این خطاها رخ نمی داد.