سفر بایدن به اوکراین؛ معامله یا تقابلی جدید با روسیه

به گزارش نگاه نو، جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا روز دوشنبه با رئیس جمهور اوکراین، ولادیمیر زلنسکی در کی یف دیدار و گفتگو کرد.

این سفر در شرایطی صورت گرفت که بایدن ابتدا به لهستان و سپس با قطار با انجام اقدامات سخت امنیتی به سمت اوکراین حرکت کرده است. این دیدار در آستانه سخنرانی برنامه ریزی شده ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه طراحی شده؛ سخنرانی که بسیاری انتظار واکنش های جدید پوتین در خصوص اوکراین دارند.

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا از اعلام خبر سفر بایدن و مطلع ساختن کرملین ساعاتی پس از حرکت بایدن به سمت کی یف خبر داده است. این اطلاع رسانی به منظور رفع منازعه و ایجاد امنیت برای جو بایدن در طول سفرش به کی یف بود.

اما آنچه در این سفر قابل تامل است، رفتار دیپلماتیک بایدن در خصوص معامله یا تقابلی جدید در قبال ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه است. این اولین سفر بایدن پس از آغاز جنگ بین روسیه و اوکراین در آستانه یکسالگی درگیری آنها است. اما سفر بایدن به اوکراین از چند منظر قابل اهمیت است.

نخست: این اولین سفر در زمان ریاست جمهوری بایدن به اوکراین است و انجام آن در سالگرد آغاز جنگ اوکراین، به تعبیری بر جنبه حیثیتی بودن حمایت آمریکا از کی یف تاکید دارد. بایدن پس از دیدار با زلنسکی در خصوص آغاز درگیری میان نیروهای نظامی روسیه و اوکراین در یک سال گذشته و حدس و گمان های جوامع نظام بین الملل از شکست و سقوط اوکراین در روزها و یا حتی ماه های نخستین سخن گفت که حال پس از گذشت یک سال همچنان اوکراین ایستاده و روسیه همچنان مصمم به پیروزی، به اقدامات نظامی خود ادامه داده است.

دوم: باید توجه داشت که بایدن چند روز پس از کنفرانس امنیتی مونیخ به دیدار زلنسکی رفته است، کنفرانسی که به تعبیری آن را می توان اجلاس غیر رسمی ناتو نیز نامید. امسال نه تنها روسیه برای نخستین بار در این اجلاس دعوت نشده، بلکه مواضع بسیار تندی نیز علیه این کشور اتخاذ شده است.

در نهایت: تخصیص بسته کمک نظامی ۵۰۰ میلیون دلاری دیگر به اوکراین و اعلام تحریم های جدید علیه روسیه است. کمک های نظامی بایدن به اوکراین شامل مهمات توپخانه ای، راکت های ضد تانک جاولین و همچنین سیستم های ضد زره و رادارهای هوایی که از مردم در برابر بمباران های هوایی محافظت کند، توصیف شده است.

شایان ذکر است این تسلیحات اگرچه در تقویت دفاعی اوکراین در قبال روسیه مهم هستند، اما پیشنهادی مبنی بر پیشبرد تسلیحات پیشرفته‌تر از آنچه اوکراین قبلاً دریافت کرده بود، وجود نداشت. زیرا زلنسکی به دنبال جنگنده F-16 و تامین تانک های آبرامز به اوکراین بوده است.

این تسلیحات موجب تشدید تنش ها در منطقه خواهد شد، موضوعی که فعلاً در راستای اهداف آمریکا برای کمک رسانی به اوکراین نیست.

حال در شرایط فعلی این سوال وجود دارد که آیا بایدن در جستجوی معامله است، یا تقابلی جدید با پوتین را دنبال می کند؟ چراکه رفتار و اعمال بایدن در قبال روسیه با هم متناقض بوده است.

بایدن در دیدار خود با زلنسکی جنگ اوکراین را قربانی غرور فاجعه باری خوانده است که رئیس جمهور روسیه را بانی آن می داند و با انجام کمک های نظامی سعی در تقابل با روسیه دارد و از طرفی در تلاش برای کمتر شدن تنش ها میان طرفین و حمایت از اوکراین را مهم توصیف کرده زیرا جنگ در مرز یک سالگی خویش است. آمریکا که خود را ابرقدرت جهانی می داند به دنبال ایجاد صلح و حل و فصل بحران اوکراین است.

از سفر بایدن به کی یف اینطور تصور می شود که با رفتار یک بام و دو هوای آمریکا در قبال روسیه، اگرچه مقامات و رسانه های روسیه، سفر غیر منتظره جوبایدن به اوکراین را کم اهمیت جلوه داده و کی یف را به عنوان دست نشانده ایالات متحده آمریکا معرفی کرده اند، اما هنوز پوتین رئیس جمهور روسیه هیچ موضع مشخصی را در خصوص این سفر اعلام نکرده و باید منتظر سخنرانی پوتین در روزهای آتی در خصوص آینده اوکراین و واکنش او در مورد سفر جو بایدن به اوکراین باشیم.

این سخنرانی دربردارنده تصمیمات مهم کرملین در خصوص مواضع اخیر کاخ سفید و ایجاد تحولاتی اساسی در نظم نظام بین الملل خواهد بود.

البته می توان به اولین اقدام پوتین در قبال تحرکات بایدن در به تعلیق درآوردن عضویت روسیه در پیمان خلع سلاح هسته ای استارت نو اشاره کرد که اخیرا انجام گرفت. تعلیق این عضویت موضعی جدی و حرکتی جدید در تحولات اوکراین و اقدامات نظامی روسیه در این بحران خواهد بود.