دومین سالگرد توافق آبراهام؛ سود و زیان های کشورهای منطقه از یک‌ توافق

به گزارش نگاه نو، در همان زمان بسیاری از رسانه های غربی این حرکت را «آغاز دورانی نوین» برای منطقه اعلام کردند.

 تبلیغات و سر و صدای مطبوعاتی برای این توافق تا حدی بالا بود که بسیاری از تحلیلگران به این نتیجه رسیده بودند بزودی تکلیف تمام کشورهای اسلامی با رژیم صهیونیستی روشن شده و حداقل تعداد زیادی از کشورهای عرب منطقه به سمت عادی سازی روابط خود با صهیونیست ها می روند.

داماد ترامپ که دلال رابطه اعراب با صهیونیست ها بود، خود را معمار خاورمیانه جدید می دانست و می گفت اگر دولت بعدی ایالات متحده – چه دموکرات وچه جمهوری خواه – به فکر صلاح و منافع ملی آمریکا باشد، باید به هر نحو  ممکن، این توافق را اجرایی کرده، توسعه دهد و در نهایت اعتراف کند که نسخه تجویزی او برای غرب آسیا، نسخه ای نهایی برای حل مشکلات منطقه است.

حدود یک ماه پس از امضای توافق آبراهام، سودان نیز که به شدت به دنبال منافع اقتصادی ناشی از این امضای این توافق بود و به دنبال این بود که آمریکا تحریمها علیه خارطوم را بردارد، پای این توافق را امضا کرد و دو ماه بعداز آن، مراکش نیز که به دنبال این بود تسلط او بر صحرای غربی به رسمیت شناخته شود، به توافق آبراهام پیوست.

هر کدام از این کشورها، وعده هایی از سوی مقامات آمریکایی و صهیونیستی دریافت کرده بودند که به این نتیجه رسیدند بهتر است جزو اولین بازیگران منطقه ای باشند که روابط خود را با رژیم صهیونیستی عادی سازی کرده و به سمت شناسایی این رژیم حرکت کنند.

دو سال بعد از امضای این توافق، حالا به نظر می رسد زمان خوبی برای بررسی این موضوع باشد که هر کدام از این کشورها تا چه حد به اهداف خود دست پیدا کرده اند و تا چه حد توافق آنها توانسته زندگی برای مسلمانان در سرزمین های اشغالی و کرانه باختری و غزه را آسان تر سازد.

غیر از توافق بر سر همکاری های اطلاعاتی و حتی در برخی موارد نظامی، رژیم صهیونیستی و کشورهای امضا کننده این توافق، همگی موافقت کرده بودندکه در حوزه های مرتبط با انرژی، حمل و نقل، کشاورزی، توریسم، امنیت و ابداعات تکنولوژیک با یکدیگر همکاری داشته باشند.

با توجه به برگزاری راهپیمایی اربعین و حوادث داخلی که در طول چند روز گذشته، تمام فضای رسانه ای را به خود اختصاص داده، سالگرد توافق آبراهام به ندرت در رسانه ها جایی پیدا کرد، به همین دلیل به نظر می رسد پرداختن به دو سال گذشته و سود یا زیانی که کشورهای عرب منطقه از این توافق بردند، هنوز هم جای کار زیادی داشته باشد.

از سویی چند روز دیگر در ماه اکتبر نیز سالگرد الحاق سودان به این توافق است.

پرداختن به سود رژیم صهیونیستی در این توافق بسیار مهم است چرا که بر اساس مطالب منتشر شده در رسانه ها، رژیم صهیونیستی تقریبا به بسیاری از اهداف مد نظر خود در پیوستن به این توافق رسیده است اما کشورهای عرب منطقه، هیچ تضمینی برای اجرایی شدن وعده های غرب نگرفتند و به  همین دلیل به غیر از چند نمونه توافق تجاری و افزایش تبادلات تجاری بین آنها و رژیم صهیونیستی، تقریبا هیچ دستاورد دیگری در این زمینه نداشتند.

در حوزه حمل و نقل به نظر می رسد مهمترین پیروز میدان، رژیم صهیونیستی باشد. مقامات رژیم صهیونیستی در همان زمان در قراردادی با بحرین، توانستند از طریق بنادر بحرین کالاهای مورد نیاز خود را وارد کنند. به این ترتیب که کالاهای صادراتی به بندر بحرین منتقل شده و از آنجا با هواپیما به داخل سرزمین های اشغالی فرستاده می شد.

در حوزه توریسم و گردشگری نیز رژیم صهیونیستی توانست درهای بسته منطقه را به روی گردشگران خود باز کند.

 پرداختن به موافقت‌نامه های سیاسی، نظامی و اطلاعاتی بین کشورهای منطقه و رژیم صهیونیستی نیز مهم است زیرا به نظر می رسد آمریکا و رژیم صهیونیستی با به راه انداختن ایران هراسی در منطقه به دنبال نفوذ در دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی کشورهای همسایه ایران بوده و حداقل تلاش دارند همکاریهایی را در این خصوص با این کشورها آغاز کنند.

با این حال عدم اعتماد کافی بین دو طرف، هنوز نتوانسته باعث شود اقدامات مهمی در این خصوص صورت گیرد. در سال گذشته، برای اولین بار نظامیان رژیم صهیونیستی توانستند به همراه ناوگان پنجم دریایی ارتش آمریکا در بحرین و سایر نیروهای نظامی کشورهای عرب منطقه، در رزمایشی نظامی در خلیج فارس و دریای عمان شرکت کنند که در طول تاریخ منطقه این اقدام بی سابقه بود.

توافق آبراهام سودان را به یک بازنده بزگ تبدیل کرد. یکی از جالب ترین نمونه ها از نوع برخورد آمریکا و رژیم صیهونیستی با کشورهای عربی که پذیرفته بودند روابطشان را با این رژیم عادی کنند، سودان است. مقامات سودانی که برای پایان یافتن تحریم ها و ایجاد ثبات در کشورشان راهی جز ارتباط گیری با رژیم صهیونیستی برای حرکت در مسیر مد نظر آمریکا نداشتند، گرفتار بی ثباتی سیاسی و کودتا در کشورشان شدند و عملا هیچ کدام از قراردادهایی که انتظار داشتند به ثمر بنشیند، از ابتدای امر برای اجرایی شدن پا نگرفت.

در ماه می سال جاری میلادی نیز دولت بایدن کمک های مالی به سودان برای توسعه این کشور را قطع کرد و حتی برنامه کمک های غذایی را نیز که در همان توافق قبلی ذکر شده بود، لغو کرد. سودان انتظار داشت کمک های غذایی از طریق کشتی های آمریکایی به این کشور هدایت شود – به خصوص در حوزه گندم – اما جنگ اوکراین، کمبود غلات در دنیا و بحران اقتصادی که دامن گیر آمریکا نیز شد، کار را به جایی رساند که ایالات متحده و رژیم صهیونیستی به هیچ کدام از تعهدات خود در مقابل سودان عمل نکردند!

مسئله امنیت و حقوق بشر فلسطینیان بعد از اجرایی شدن توافق آبراهام نیز مهم است.

کشورهای عرب منطقه در توجیه عادی سازی روابط خود با رژیم صهیونیستی بیان می کردند که به دنبال بهبود شرایط زندگی برای فلسطینیان هستند. آنها گمان می کردند عادی سازی روابط اعراب با رژیم اشغالگر قدس می تواند باعث شود این رژیم حقوق فلسطینان را کم کم به رسمت شناخته و حداقل کمتر آنها را مورد آزار و اذیت قرار دهد یا از سیاست های تجاوزکارانه خود دست بردارد.

این امر اما اصلا محقق نشد و همچنان درگیری ها و خشونت ها در سرزمین های اشغالی و کرانه باختری ادامه دارد. درگیریها در قدس شرقی درست در زمانی اتفاق افتاد که اعراب در حال رایزنی برای افزایش همکاریهای اقتصادی و نظامی با رژیم صهیونیستی بودند و ادامه شهرک سازیها نیز سیاستی بود که با وجود تمام مخالفتهای جهانی، همچنان ادامه پیدا کرد.

کشتار مردم بی دفاع فلسطین، زندانی کردن آنها و نقض حقوق بشر در سرزمینهای اشغالی در طول دو سال گذشته نه تنها کاهش نیافته بلکه بیش از پیش نیز شده است.

با وجود اینکه رژیم صهیونیستی در توافق خود با امارات وعده داده بود که شهرک سازیها را متوقف خواهد کرد، این کار باز هم ادامه پیدا کرد و هیچ نشانه ای مبنی بر اینکه این کار به این زودیها متوقف شود، دیده نمی شود.

 نظرسنجی های صورت گرفته بین مردم منطقه نشان‌ می دهد بی اعتمادی مردم منطقه به رژیم صهیونیستی فاصله ای عجیب را بین مردم و دولت در این کشورها به وجود آورده است که پرداختن به آن از اهمیت زیادی برخوردار است.  بر اساس نظرسنجی های منتشر شده، مردم در امارات متحده عربی به شدت نسبت به توافق آبراهام بی اعتماد هستند و از هر چهار اماراتی تنها یک نفر فکر می کند این توافق می تواند تغییری مثبت به وجود آورد.