امیرعبداللهیان: ابتکار جدیدی را روی میز گذاشتیم/ حمله به اوکراین را محکوم کردیم

به گزارش نگاه نو، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (پنجشنبه) در مجمع جهانی اقتصاد در داووس در گفت‌وگویی با فرید زکریا درباره بحران اوکراین گفت: حمله نظامی علیه اوکراین را قویا محکوم کردیم. حتی مقام معظم رهبری در عالیترین سطح به صراحت و علنی اعلام کردند که ما مخالف جنگ هستیم.

وی ادامه داد: همانطور که جنگ را علیه اوکراین اقدام نادرست می‌دانیم علیه افغانستان، عراق، یمن و فلسطین نیز اقدام نادرستی می‌‌دانیم. درباره اوکراین یک واقعیت وجود دارد آمریکا و ناتو اقدامات تحریک آمیز در منطقه کردند. مسبب این جنگ به اقدامات تحریک آمیزی برمی‌گردد که آمریکا و ناتو برای حضور خود و گسترش حضور نظامی و تحریک کرملین انجام دادند. آیا راهکار مقابله با این تحریک آمریکا و ناتو جنگ است؟ ما از گفت‌وگو و مذاکره سیاسی حمایت می‌‌کنیم. هفته پیش به لاوروف پیشنهاد دادم آماده‌ایم در ایران میزبان دو طرف باشیم. صحنه‌های این تراژدی انسانی قلب همه را به درد می‌آورد.

امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: ما رفتار مبتنی بر استاندارد دوگانه نداریم، اوکراین و یمن و هر جا جنگ و تجاوز نظامی صورت بگیرد مخالفیم و آن را محکوم می‌کنیم.

وی در پاسخ به سؤالی بیان کرد: معتقدم همه باید تلاش کنیم جنگ هر چه زودتر در اوکراین خاتمه یابد و از مسیر گفت‌وگوی سیاسی مشکلات دو کشور که تاثیرات عمیقی بر کل جهان می‌گذارد، برطرف شود.

اخیرا ابتکار جدیدی را روی میز گذاشتیم

رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به پرسش دیگری درباره اظهارات رابرت مالی نماینده آمریکا در امور ایران گفت: من هم مثل وزیر خارجه آمریکا و رابرت مالی در برابر پارلمان کشورم با فشارهای زیادی مواجهم. آنها طیف قوی در داخل دو کشور هستند که مخالف بازگشت به برجام هستند. پیام‌هایی از رابرت مالی و مقامات آمریکا و بایدن دریافت می‌‌کنیم که قدری متفاوت از مواضع رسانه‌ای آنهاست. برای من قابل درک است رابرت مالی در سنا و کنگره چگونه باید صحبت کند. پیام‌هایی را از طریق مورا و بورل و برخی وزرای خارجه در اروپا و منطقه بین ما و آمریکا تبادل می‌شود. از ابتدای دور جدید گفت‌وگوها ایران ابتکارات متعددی را روی میز گذاشته است و اخیرا یک ابتکار جدیدی را روی میز گذاشتیم، ولی احساس می‌کنیم آقای بایدن دچار بی تصمیمی شده است.

امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: امیدوارم طرف آمریکایی واقع بینانه برخورد کند. ما باید در بازگشت همه طرف‌ها به برجام، از منافع اقتصادی برجام برخوردار شویم. باید عوامل فشار حداکثری ترامپ از میان برداشته شود. این چیزی است که از ابتدای رقابت‌های انتخاباتی آقای بایدن به آن اشاره کرد. نمی‌توان به برجام برگشت، ولی ایران از منافع اقتصادی محروم بماند و عوامل فشار حداکثری ترامپ باقی بماند. آقای بایدن باید یکی را انتخاب کند و باید تصمیم بگیرد ما در رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار متعهدیم. برنامه هسته‌ای ما صلح آمیز است. ما پنجره دیپلماسی را باز نگهداشتیم و امیدواریم در صورت نگاه واقع بینانه آمریکا بتوانیم به نقطه توافق برسیم.

وی یادآور شد: با کمال تاسف منافع ملی آمریکا توسط صهیونیست‌ها به گروگان گرفته شده و ادله زیادی در این زمینه هست.

وزیر خارجه همچنین گفت: چه چیزی اکنون باعث مکث در مذاکرات شده است ما نسبت به تضمین‌های اقتصادی هنوز به نقطه اطمینان از سوی آمریکا نرسیدیم. نسبت به اینکه آیا عامل فشارهای حداکثری ترامپ برداشته می‌شود هنوز در عمل رفتار متفاوت از ترامپ از سوی بایدن ندیدیم. نباید مسائل را به یک موضوع تقلیل داد. موضوع FTO سطحی از مذاکرات ما با آمریکا بوده است. وقتی می‌گوییم بازگشت به برجام یعنی فعالیت اقتصادی و تجاری ایران در مسیر اقتصاد بین‌الملل و تجارت جهانی. متاسفانه موضوع FTO را  اسرائیل بزرگ نمایی کرد و این موضوع به عنوان عامل اصلی مطرح می‌شود ولی عامل اصلی نفع ایران و مردم ایران از مزایای کامل اقتصادی برجام است.

رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره تحریم سپاه خاطرنشان کرد: از زمانی در نشست نیویورک بودم تا نشست امنیتی مونیخ و در مسیر گفت‌وگوهای غیرمستقیم و تبادل پیام بین باقری و مورا بودم و تبادل پیام غیرمستقیم با رابرت مالی بارها با این درخواست آمریکا مواجهیم که گفت‌وگوی مستقیم کنیم از جمله در مورد FTO. ما دستاوردهای هسته‌ای صلح آمیز بزرگی را داریم که بخشی از اینها را باید متوقف کنیم آمریکا در نهایت ما را تحریم کرده اموال ما را بلوکه کرده از جیب خودش چیزی نمی‌خواهد بدهد، حق ما را که ستانده می‌خواهد در قالب برجام برگرداند و چیزی هزینه نمی‌خواهد بدهد. گفتیم اگر از گفت‌وگوی مستقیم حرف می‌زنید اول ثابت کنید، تفاوت بین بایدن و ترامپ وجود دارد. همه عوامل فشار حداکثری ترامپ را می‌بینیم به دست بایدن تکرار می‌شود. ما می‌گوییم آقای بایدن حسن نیت دارید ما آماده‌ایم، تضمین اقتصادی و برطرف کردن عوامل فشار حداکثری ترامپ، اگر اینها را حل کنید موضوعات اصلی است که باید بر آن تمرکز کنیم.

وی در پاسخ به سؤالی بیان کرد: سیاست خارجی ما یک اصول مشخصی دارد. آمریکایی‌ها در بیش از ۴۰ سال گذشته شاخص‌های زیادی از بی اعتمادی را به نمایش گذاشتند. آنقدر آمریکایی‌ها در تحریم افراط کرده‌اند که گاهی اسم یک فرد سه بار در تحریم آمده در حالی که فرد ۱۰ سال پیش فوت کرده است و جنون در اعمال تحریم را شاهدیم. برای بازگشت روابط ایران و آمریکا به حالت طبیعی بر مبنای رفتار آمریکا تصمیم می‌گیریم. برای هر گفت‌وگویی باید حداقل اعتماد بین طرفین ایجاد شود.

رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین گفت: ظرفیت‌های جمهوری اسلامی ایران به ویژه در دوران پسا کووید می‌تواند مورد توجه جدی قرار گیرد. نشست سران اوپک گازی در دوحه برگزار و رئیس جمهور ما ابتکاری را مطرح کرد که از فرصت گاز برای ترمیم وضعیت اقتصاد جهانی به نحو مطلوب استفاده شود برای این ابتکار در بین همه تولیدکنندگان، صادرکنندگان و مصرف کنندگان گاز برای احیای اقتصاد جهانی ایده‌های بسیار مهمی را در آن جلسه مطرح کردیم. ایران باید در تجارت و اقتصاد به جایگاه طبیعی خودش برگردد. در آن جایگاه ما به دنبال رقابت و جایگزینی دیگران نیستیم ولی به دنبال آن هستیم از این وضعیت برای بهبود وضعیت اقتصاد جهانی استفاده شود هم در حوزه انرژی هم در حوزه ترانزیت.

وزیر خارجه درباره روابط ایران و عربستان نیز اظهار داشت: چند روز پیش در امارات بودم که رئیس جدید امارات گفتم که خیلی چیزها می‌تواند تغییر کند ولی جغرافیا و مشترکات کشورها نمی‌تواند تغییر کند. ایران و عربستان دو کشور مهم در منطقه و تاثیر گذار هستند. ما رابطه دیپلماتیک خود را حتی در اقدام متقابل با عربستان قطع نکردیم و این عربستان بود که در آغاز دوره پادشاهی ملک سلمان به دلایل مختلف تصمیم احساسی گرفت و قطع رابطه دیپلماتیک با ایران اعلام کرد. ما همیشه درها را بازگذاشتیم که هر زمان ریاض مایل بود روابط طبیعی خود را برگرداند از آن استفاده کند.

وی خاطرنشان کرد: در مذاکرات اخیر و دور جدید پیشرفت‌های خوبی را داشتیم و حتی توافق کردیم در آینده نزدیک در سطح مقاماتی از وزارت خارجه یا وزرای خارجه دیدئاری در کشور ثالث یا مکان مورد توافق داشته باشیم پیشرفت‌ها کم است ولی خوب بوده اگر عربستان کند عمل نکند می‌توانیم با سرعت وضعیت روابط در مسیر طبیعی خودش قرار بگیرد و از بازگشت روابط به حالت طبیعی استقبال می‌کنیم و امیدواریم مشارکت همه کشورهای منطقه کمک کند به امنیت بیشتر منطقه و توسعه و ثبات هر چه بیشتر این منطقه ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک کمک کند.

فرید زکریا از امیرعبداللهیان پرسید آیا می‌توانید با عربستان درباره پایان جنگ در یمن توافق کنید؟ که وی پاسخ داد: درباره تحولات یمن همیشه طرف مثبت بودیم. همه طرف‌های یمنی باید در آینده یمن نقش داشته باشند نه یک گروه و جریان خاص. انصارالله و متحدان در یمن توانستند در مقابل جنگ بایستند و هم امن ترین مناطق این مناطق است. شروع جنگ یمن را یک اشتباه خواندیم و معتقدیم آتش بس باید استمرار یابد و محاصره یمن پایان یافته و همه طرف‌های یمنی دور یک میز بنشینند و درباره کشورشان تصمیم بگیرند. از استمرار آتش بس و پیشرفت در این زمینه‌ها استقبال می‌‌کنیم.

وی درباره ادعای صهیونیست‌ها در برنامه هسته‌ای ایران نیز گفت: متاسفانه صهیونیست‌ها در این موضوع دروغ پردازی‌ها می‌کنند و این سناریوی نخ نما شده و تکراری است. ۲۰ سال پیش نخست وزیر وقت رژیم صهیونیستی ادعا کرد ایران در کمتر از یک سال به بمب اتمی دست می‌یابد ۲۰ سال گذشت و ما بارها گفته‌ایم در سیاست خارجی ما بمب اتم جای ندارد. بارها آژانس بازدید و اعلام کرد که ایرانی‌ها به دنبال سلاح نیستند ولی این رژیم حرف تکراری خود را تکرار می‌کند. ما در برجام به نقطه‌ای رسیدیم کمه اگر طرف آمریکایی واقع بینانه تصمیم بگیرد توافق دردسترس است و رژیم صهیونیستی نمی‌خواهد و چنین داستان سرایی‌ها را می‌کند.

همواره از تصمیم مردم سوریه حمایت می‌‌کنیم

وزیر خارجه در پاسخ به سؤالی درباره سوریه به سفر بشار اسد به تهران اشاره کرد و گفت: ما در جنگ تروریستی سوریه به سوریه کمک کردیم و به مردم این کشور کمک کردیم و اجازه ندادیم تروریست‌ها در آن سرزمین حاکم شوند اگر داعش امروز در عراق و سوریه حاکم بود جهان شکل دیگری داشت. درباره سوریه معتقدیم بر گفت‌وگوی سیاسی و راه‌حل سیاسی تمرکز کرد. امروز در ادلب تروریست‌ها همه دپو شدند و متاسفانه حمایت آمریکا را دارند. بارها آمریکا از ابزارهای سازمان ملل استفاده می‌کرد که تروریست‌ها آسیبی نبینند چون بخشی از راهبرد آمریکا در آن زمان بودند. کما اینکه امروز در افغانستان اطلاعات ما تایید می‌:ند استفاده ابزاری از تروریسم یکی از ابزارهایی است که دستگاه‌های امنیتی آمریکا دنبال می‌کنند.باید تکلیف تروریست‌ها در سوریه مشخص شود و اشغال نظامی خارجی بخش‌هایی از سوریه متوقف شود اما در مسیر تعامل و گفت‌وگو مردم سوریه نسبت به آینده خود تصمیم بگیرند. ضمن اینکه مخالف جنگ تروریستی در سوریه هستیم از این که با دور شدن مداخلات خارجی مردم سوریه نسبت به آینده خود تصمیم بگیرند. ما از تصمیم مردم سوریه همواره حمایت می‌‌کنیم.

آمریکایی‌ها خیلی خوب می‌دانند اگر بخواهند به برجام برگردند چه کار باید انجام دهند

فرید زکریا از امیرعبداللهیان پرسید چرا اجازه می‌دهید بحث سپاه شما را از رسیدن به توافق منصرف کند؟ که وی گفت: آمریکایی‌ها خیلی خوب می‌دانند اگر بخواهند به برجام برگردند چه کار باید انجام دهند. خیلی خوب می‌دانند. آقای بایدن خیلی خوب می‌فهمد که برای بازگشت به برجام چه کار باید بکند. به اعتقاد من مهمترین مسئله این است که تحریم‌های اقتصادی ایران به نحو موثر برداشته شود. فشارهای حداکثری دوره ترامپ عواملش از میان برداشته شود، ما چیز زیادی در این مسئله نمی‌خواهیم؛ ولی تقلیل دادن این موضوعات اساسی و تمرکز به یک موضوع دیگر، به نظرم رفتار و واکنش درستی نیست.

وی ادامه داد: آمریکایی‌ها خوب می‌دانند که واقعیات چیست و روی زمین چه اتفاقی می‌افتد و چه کار باید بکنند. ما پنجره دیپلماسی را بازگذاشتیم. ما واقعا برای رسیدن به یک توافق خوب و پایدار جدی و مصمم هستیم و همواره ابتکارات طرف ایرانی کمک کرده که این فضای گفت‌وگو و مذاکره باز شود.

حتما گزینه‌های مختلفی را روی میز داریم

وزیر خارجه بیان کرد: اطلاعات زیادی داریم صهیونیست‌ها و رژیم اسرائیل سیاست خارجی آمریکا و منافع مردم آمریکا را به گروگان گرفته‌اند. آقای بایدن باید تصمیم بگیرد می‌خواهد وقت را تلف کند یا می‌خواهد شجاعانه به تعهدات آمریکا ذیل برجام برگردد.

امیرعبداللهیان خاطرنشان کرد: ما در تعهداتمان صادق ترین و جدی‌ترین بودیم و دقیق‌ترین اقدامات را انجام دادیم ولی این آمریکاست که باید تصمیم بگیرد. معتقدم اگر لابی صهیونیست‌ها از منافع آمریکا قدری فاصله بگیرد، آقای بایدن به راحتی می‌تواند در رسیدن به توافق خوب و پایدار که به نفع همه طرف‌هاست، اقدام کند. اما اگر این اتفاق نیفتاد ما در ایران در ۴۰ سال این فشارها را تحمل کردیم و حتما گزینه‌های مختلفی را روی میز داریم.

دکترین سیاست خارجی دولت سیزدهم

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین در این گفت‌وگو اظهار داشت: دکترین سیاست خارجی دولت جدید ایران مبتنی بر سیاست خارجی متوازن، دیپلماسی پویا و فعال و تعامل هوشمند با همه طرف‌ها.

وی با بیان این‌که ما در سیاست خارجی دولت جدید ایران، توسعه روابط با همه نقاط جهان، شرق و غرب را مورد توجه قرار دادیم، یادآور شد: ولی در اولویت‌بندی‌هایمان نگاهمان به همسایگان در منطقه آسیا، نگاه ویژه‌ای است. همچنین به عنوان کشور مهم در قاره آسیا، نگاه ویژه به آسیا هم داریم. معتقدیم قرن ۲۱ قرن آسیاست. اما ارتباط با غرب، با قاره آفریقا و تمام مناطق جهان و توسعه مناسبات سیاسی و دیپلماتیک با اروپا و همه کشورهای حوزه غرب نیز در چارچوب سیاست خارجی متوازن مورد توجه جدی ما قرار دارد.