موج دوم ایران هراسی و افغانستان هراسی؛ موج سومی در راه است؟

این راهبرد در طی سی ساله گذشته، همواره توسط دولت های ایالات متحده آمریکا به صورت پیوسته، در سیاست خارجی و دیپلماسی عمومی این کشور، پیگیری شده است. در نسبت روابط ایران با کشور افغانستان نیز برخی فتنه‌ سازی ها و تلاش‌های دشمنان افغانستان و ایران برای به راه انداختن فضای «ایران‌هراسی در افغانستان و افغانستان‌هراسی در ایران» و تخریب روابط تاریخی، تمدنی و استراتژیک دو کشور، با استفاده ابزاری از وضعیت مهاجرین و حواشی آنان پیگیری می شود.

پروژه تخریب ذهنی مردم ایران و افغانستان پس از خروج آمریکا تا به امروز شاهد دو موج در دو سطح بوده است. اوایل ۱۴۰۰ هر هفته، صدها خبر و ویدئوی دروغ در مورد افغانستان با تمرکز بر داعشی جلوه دادن طالبان در فضای مجازی منتشر می‌شد. کلمه‌ای نیز از سوی برخی رسانه‌ها اختراع شد که سعی می‌کردند با آن هرگونه واقع گویی از مسائل افغانستان را ساکت کنند: «تطهیر طالبان». شبکه اجتماعی توییتر پیوسته به دنبال تشجیع، تحقیر و شوراندان افکار عمومی علیه حاکمیت ایران جهت رویارویی نظامی با طالبان بود. در نهایت در موج اول و در سطح حاکمیت و با تحریک رسانه ها می‌توانست به جنگ داخلی در افغانستان و درگیر شدن ایران در جنگی به مثابه باتلاق بینجامد.

پس از از ناکامی موج اول، موج دوم توده‌های مردم را هدف گرفته و همان رسانه‌ها و جریانات بی‌نام و بانام این بار نیز سوار بر موج شده و دم از پیش‌بینی‌های دست خود می‌زنند. در واقع موج اخیر رسانه‌ای پیرامون نزاع ایرانی و افغانستانی بازتولید همان موج مرداد ۱۴۰۰ است و هدف آن ایجاد حس نفرت میان ایرانیان و افغانان نوعی نزاع عمیق و شدید قومی و مذهبی در ایران با محوریت مهاجرین ایجاد شود. شروع موج دوم از دو ناحیه صورت گرفت؛ در ایران حادثه تروریستی در حرم مطهر امام رضا(ع)، مردم را بیش از گذشته متوجه مسئله مهاجرت و خطر مهاجرین کرد؛ علاوه بر جنایتی که در صحن رضوی به اجرا درآمد، شایعات دیگری از قبیل واردکردن انواع سلاح، آماده‌سازی مکان‌هایی برای توطئه و تلاش‌های گسترده‌ای برای سربازگیری توسط تکفیری‌ها در داخل کشور رخ‌داده و در حال رخ دادن هستند، منتشر میشد. در افغانستان همزمان نیز ویدیوهای در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد مبنی بر آزار و اذیت اتباع افغانستان در ایران که مورد توجه مردم قرار گرفت. در این ویدیوها نشان می‌دهد مهاجران افغان در ایران از سوی عده‌ای مورد آزار و اذیت فیزیکی و کلامی قرار می‌گیرند. پس از آن ویدیوهای بسیاری هم برای بی‌بی‌سی ارسال شد و مخاطبان افغان که در ایران به‌سرمی‌برند، نسبت به شرایط خود ابراز نگرانی کرده‌اند.

این واکنش ها دستاویز جریان های غربگرا قرار گرفت که در نهایت منجر به برخی تجمع‌ها و تعرض‌ به نمایندگی‌های دیپلماتیک کشورمان در کابل و هرات شد. (عاملین حمله «جنبش عدالت و آزادی» و «تیم بانوان عدالت‌جو» از گروه‌های وابسته به ناتو بودند.)

تحولات اخیر در افغانستان باعث موج جدیدی مهاجرت افغان‌ها به ایران شده است. ایران بیش از چهار دهه میزبان مهاجران افغانستانی بوده و اکنون پنج میلیون شهروند افغانستان در ایران زندگی می‌کنند که درصدی از آنها از امتیازات برابر با شهروندان ایران برخوردارند. اکنون حدود ۵۰۰هزار دانش‌آموز افغانستانی در ایران مشغول به تحصیل هستند و این موضوع نشان‌دهنده اهتمام مسئولان کشورمان نسبت به ارائه خدمات مناسب به مهاجران افغانستانی بوده ‌است. اهتمام کشورمان در این زمینه سبب شده مردم افغانستان که به کشورمان پناه آورده‌اند، از رشد علمی و بالندگی دور نمانند و بتوانند با ادامه تحصیل در ایران، در توسعه و آبادانی آینده کشور خود مثمرثمر باشند.

با توجه به دو موج عملی شده به نظر میرسد در کمتر از شش ماه دیگر شاهد موج سوم هراس آفرینی میان همسایگان و با محوریت دخالت دادن بیشتر عامل مردمی و افکار عمومی باشیم که در نهایت ممکن است ورود حاکمیت ها به حل و فصل ماجرا به رویارویی سیاسی منجر شود.