تغییر سیاست خارجی ترامپ؛ اروپا از خرید تسلیحات آمریکایی پشیمان است

به گزارش نگاه نو به نقل از این روزنامه انگلیسی پرشمارگان، متحدانی که مدت‌ها به صادرات تجهیزات دفاعی آمریکا وابسته بوده اند، اکنون با چرخش سیاست خارجی آمریکا پس از روی کارآمدن ترامپ احساس پشیمانی می‌کنند.

این روزنامه انگلیسی در مطلبی با عنوان «اروپا در حال سنجش خطرات خرید سامانه های تسلیحاتی از آمریکاست» آورده است: هنگامی که سیاست خارجی آمریکا به ناگهان تغییر می کند، ممکن است به عنوان مثال جنگنده های ساخت این کشور که به متحدان فروخته شده در همان مکان مقصد باقی بمانند، اما پیمانکاران، قطعات یدکی و به روزرسانی های نرم‌افزاری دیگر از سمت واشنگتن تضمین نمی شود و پس از آن در عرض چند هفته، بیش از نیمی از هواپیماها زمین‌گیر می شوند و چند ماه بعد پایتخت به دست شورشیان می افتد.

این واقعیتی بود که در افغانستان در سال ۲۰۲۱ شاهدش بودیم. پس از خروج آمریکا از این کشور بیشتر هلیکوپترهای پیشرفته نظامی «بلک هاوک» از کار افتادند. یک فرمانده آمریکایی در آن سال به محققان دولت ایالات متحده گفت: «وقتی پیمانکاران بیرون آمدند، مثل این بود که ما همه چوب‌ها را از میان جنگل بیرون بکشیم و انتظار داشته باشیم سرپا بماند».

فایننشال تایمز اضافه می‌کند: امروز اروپا نیز به همین وضع دچار شده است؛ به این ترتیب که پس از چرخشی ناگهان آمریکا به سمت روسیه و قطع حمایت نظامی از اوکراین، بسیاری از دولت‌های اروپایی از خرید تسلیحات ساخت ایالات متحده که آنها را برای ادامه کارکرد به واشنگتن وابسته کرده، پشیمان هستند.

میکائیل گرو خلبان سابق جت‌های جنگنده و مدیر اجرایی یک شرکت سوئدی هوش مصنوعی در این زمینه به فایننشال تایمز گفت: «اگر آنها (اروپایی ها) در نظر بگیرند که ترامپ با ولودیمیر زلنسکی چه کرد و چگونه او را در میانه راه تنها گذاشت، باید نگران شوند. کشورهای اسکاندیناوی و بالتیک باید به این موضوع فکر کنند که آیا ترامپ با آنها هم همینگونه رفتار خواهد کرد».

این روزنامه انگلیسی دیگر نگرانی متحدان اروپایی آمریکا را استفاده از سوییچ های مخفی برای از کار انداختن تسلیحات فروخته شده دانست. ریچارد ابولافیا مدیر شرکت مشاوره «ائرو دینامیک ادوایزری» با طرح این نگرانی که به گفته وی هرگز تاکنون مدرکی دال بر واقعی بودن آن ارائه نشده، گفت: طرح چنین فرضیه ای که در آن آمریکا با استفاده از یک کد نرم افزاری، تسلیحات فروخته شده را از کار می اندازد، ممکن است».

جاستین برانک پژوهشگر ارشد اندیشکده انگلیسی «رویال یونایتد سرویسز» گفت: «استفاده از یک کد نرم افزاری برای از کار انداختن تسلیحات به آن سادگی که فکرش را بکنید نیست. اما ما خوب می دانیم که بخش زیادی از حوزه نظامی اروپا برای پشتیبانی ارتباطی، پشتیبانی جنگ الکترونیک و تامین مهمات در هر درگیری جدی به شدت به ایالات متحده وابسته هستند».

وی سپس با استناد به آمار ارائه شده از سوی «موسسه تحقیقات صلح بین المللی استکهلم»، وابستگی اروپا به آمریکا را رو به رشد دانست و افزود: «آمریکا ۵۵ درصد تجهیزات دفاعی اروپا را بین سال های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ تامین کرده که حاکی از رشد ۳۵ درصدی است.

نگرانی بر سر عملیاتی بودن هواپیماهای جنگی

ترامپ بارها از قصد خرید یا تصاحب گرینلند که یک منطقه خودمختار در قلمرو پادشاهی دانمارک بشمار می رود، گفته است. اما دانمارک با رد هرگونه تمایل به فروش این منطقه و با تاکید بر اهمیت استراتژیک آن، احتمالا سعی در تقویت دفاع این جزیره خواهند کرد. اما به گفته تحلیلگران چنین تلاشی ممکن است بی فایده باشد.

ساش توسا تحلیلگر حوزه دفاعی در این خصوص استدلال کرد: «باتوجه به وابستگی دانمارک به سیستم اطلاعات لجستیکی آمریکا برای به روزرسانی مداوم و تعمیر و نگهداری این جنگنده های آمریکایی، اساسا ارسال این تجهیزات به گرینلند از سوی دانمارک بی‌فایده است».

به عقیده این تحلیلگر، مشکل تجهیزات دفاعی بسیار پیشرفته آمریکایی که اروپایی ها خریداری کرده اند آن است که آنها به اندازه‌ای به پشتیبانی فروشنده نیاز دارند که چنانچه فروشنده تصمیم بگیرد از پشتیبانی دست بردارد، تجهیزات کار نمی کنند.

در این مرحله ممکن است این پرسش مطرح شود که «اروپا چگونه می‌تواند گزینه ضد آمریکا را به ساختار دفاعی خود اضافه کند؟ آن هم در شرایطی که بیش از نیمی از جنگنده های پیشرفته اروپایی که اف-۳۵ و اف-۱۶ هستند از ایالات متحده خریداری می شوند.

فایننشال تایمز در ادامه با یادآوری این موضوع که بریتانیا در مراحل نخست خرید جت‌های جنگنده اف-۳۵ از آمریکا که مربوط به دوره پیش از ترامپ می‌شود، ضمانت‌هایی برای «حاکمیت عملیاتی» آن درخواست کرده بود، آورده است: برخی از این تضمین‌ها در سال ۲۰۰۶ داده شد، اما هیچ یک از متحدان واشنگتن به اندازه خود آمریکا به کد منبع دسترسی ندارند.

وزارت دفاع سوئیس نیز به تازگی و پس از بروز تردید در مورد نفوذ ایالات متحده بر جنگنده های اف-۳۵ تاکید کرده است که این سری جت های جنگنده می‌توانند به صورت «خودکار» مورد استفاده قرار گیرد.

بازدارندگی هسته‌ای بریتانیا

بازدارندگی هسته‌ای این متحد بزرگ آمریکا به دلیل وابستگی آن به زیردریایی‌های مجهز به موشک‌های بالستیک ترایدنت» (موشک هایی که توسط شرکت آمریکایی لاکیهد مارتین ساخته شده اند) نیز موضوع نگرانی دیگر اروپا است. این موشک ها که از ایالات متحده اجاره شده، به طور منظم برای تعمیر و نگهداری به پایگاه آمریکایی در ایالت جورجیا می روند و آزمایش موشکی آنها نیز تحت نظارت آمریکا و در یکی از بخش های ایالت فلوریدا انجام می شود. از همین رو تحلیلگران نمی توانند با اطمینان بگویند که این وابستگی تا چه اندازه می تواند بر عملیات بریتانیا اثرگذار باشد.

مالکوم چالمرز از اعضای ارشد اندیشکده «رویال یونایتد سرویسز» با بعید دانستن توقف سرویس موشک های بریتانیا از سوی آمریکا تشریح کرد: «اگر چنین اتافقی از سوی واشنگتن رخ دهد، پایان روابط آمریکا و انگلیس را رقم می زند».

اما نیک کانینگام تحلیلگر حوزه دفاعی موشک‌های ترایدنت آمریکایی را نقطه ضعف بریتانیا خواند و افزود: «با توجه به نقشی که آمریکا در تعمیر و نگهداری موشک های بالستیک حوزه هسته ای بریتانیا ایفا می کند، لندن باید دست کم استفاده از موشک های بالستیک زیردریایی ام-۵۱ فرانسه به عنوان تنها قدرت دیگر هسته ای اروپا را در نظر داشته باشد».

یک مشارکت دفاعی پایدار

فاینننشال تایمز در بخش پایانی این مطلب خاطرنشان کرده است که اگرچه سیاست خارجی ترامپ، اتحاد دو سوی آتلانتیک را دچار تزلزل کرده است، اما روابط در همان سطح قبلی و به صورت نرمال ادامه دارد.

یواکیم فینکیلمن مدیر صنایع دفاع و امنیت دانمارک در این خصوص گفت که تماس های روزانه در حوزه صنعت به روال عادی خود ادامه دارد. هرچند نگرانی زیادی وجود دارد، اما تاکنون هیچ تغییری در روابط با آمریکا احساس نکرده ایم.

وی سپس افزود: «قربانی اصلی عدم اطمینان به تجیزات دفاعی آمریکایی، صنعت تسلیحات ایالات متحده است نه مشتریان اروپایی آن».