تنش در روابط اسرائیل و مصر؛ هراس تل‌آویو از تماس‌های قاهره با صنعاء

به گزارش نگاه نو، یک منبع آگاه مصری از تماس‌های قاهره و انصارالله یمن و حساسیت رژیم صهیونیستی در خصوص فحوای این تماس‌ها خبر داد و گفت: «تماس‌های قاهره و گروه حوثی [انصارالله] در یمن از طریق کانال‌های امنیتی در حالی صورت گرفت که عملیات این گروه در دریای سرخ و تنگه باب المندب تشدید شده بود، مصر از رهبری این جنبش خواست تا سطح عملیات نظامی را با توجه به کاهش ترافیک کشتی در کانال سوئز و پدیدار شدن پیامدهای منفی در درآمد این کانال کاهش دهد».

این منبع در گفتگو با العربی الجدید تصریح کرد: «مقامات در قاهره به این گروه پیشنهاد کردند که عملیات آنها منقطع و نامنظم باشد، به ویژه که پیامی که حوثی‌ها می‌خواستند با هدف قرار دادن کشتی‌های مرتبط با اسرائیل یا کشتی‌هایی که به سمت بنادر سرزمین‌های اشغالی حرکت می‌کردند، منتقل کنند، به کل منطقه و جهان رسیده است».

وی افزود که جنبش انصارالله با وجود قدردانی از موضع قاهره در عدم پیوستن به ائتلاف آمریکایی – انگلیسی علیه یمن، این درخواست مصر را رد کرد.

نارضایتی تل‌آویو از تماس‌های قاهره با صنعاء

این منبع آگاه مصری تصریح کرد که انصارالله از طریق کانال‌های امنیتی بار دیگر به قاهره اطمینان داد که تنها کشتی‌های مرتبط با رژیم اسرائیل را هدف قرار می‌دهد و قاهره نیز تاکید کرد که به دنبال کاهش دادن تاثیرات منفی حملات در دریای سرخ بر درآمدهای کانال سوئز است. اما تل‌آویو از برقراری این تماس‌ها به شدت ابراز نارضایتی کرد و آن را در راستای تشدید محاصره بنادر خود دانست. آن‌هم در زمانی که رژیم اشغالگر طبق قراردادی که با قاهره امضا کرده، پمپاژ گاز طبیعی به مصر را چه برای استفاده در بازار محلی و چه برای صادرات به اروپا از سرگرفته است.

این منبع در ادامه گفت که قاهره حتی طی پیام‌هایی به ایران درباره تشدید بحران اقتصادی در مصر در صورت توسعه حملات انصارالله در دریای سرخ ابراز نگرانی کرده و خواستار ایفای نقش تهران در راستای کاهش تنش در دریای سرخ شده بود.

در همین راستا بود که وزیر خارجه مصر سامح شکری در نشست خبری مشترک با همتای سعودی فیصل بن فرحان، اسرائیل را مسؤول بحران کنونی در دریای سرخ دانست و اعلام کرد که ریشه این بحران، تجاوز رژیم اسرائیل به نوار غزه است و خواستار مقابله و مهار ریشه‌های اصلی بحران شد.

بر اساس گزارش سازمان تجارت و توسعه سازمان ملل متحد (UNCTAD)، حجم مبادلات تجاری از طریق کانال سوئز در دو ماه گذشته به دلیل تنش‌های امنیتی در دریای سرخ، ۴۲ درصد کاهش یافته که شامل ۱۲ درصد از حجم تجارت جهانی است و تعداد هفتگی ترانزیت کشتی‌های کانتینری در مقایسه با سال گذشته ۶۷ درصد کاهش یافته است.

رایزنی‌ها درباره روز پس از پایان جنگ

در سطح رایزنی‌های جاری درباره روز دوم پس از پایان جنگ که مصر نیز در آن حاضر است، یک منبع آگاه دیگر گفت: «مقامات سرویس اطلاعات عمومی مصر هفته پیش در قاهره ملاقاتی را ترتیب دادند که در آن یکی از مقامات بلندپایه تشکیلات خودگردان فلسطین و رهبران جنبش حماس گرد هم آمدند و طی آن در مورد پایان دادن به جنگ، اختلافات بین دو طرف و امکان همکاری آینده در مدیریت نوار غزه گفتگو کردند».

بر اساس این گزارش، دو طرف همچنین در خصوص احتمال برگزاری انتخاباتی که به حالت تعلیق در آمده در سرزمین های فلسطینی، آینده سازمان آزادی‌بخش فلسطین (ساف) و فرصت‌های جنبش حماس و جهاد برای پیوستن به آن پس از پایان جنگ رایزنی کردند.

یک منبع مطلع رسمی دیگر به العربی الجدید گفت که تشدید تنش تل‌آویو با قاهره که خود را در دفاع رژیم اسرائیل در دیوان بین‌المللی دادگستری برای دفع اتهامات علیه خود و انداختن مسؤولیت جلوگیری از ورود کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه به گردن قاهره، یا اتهام کمک به حماس برای قاچاق اسلحه از طریق صحرای سینا و سپس درخواست برای عملیات نظامی آشکار در محور فیلادلفیا نشان داد، اموری است که از هراس و دلهره رژیم اسرائیل از مذاکرات قاهره و صنعاء طی چند مدت اخیر جدا نیست و با آن مرتبط است.

نائب‌ رئیس مرکز پژوهش‌های راهبردی الاهرام عمرو هاشم ربیع درباره مسئله وارد کردن کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه گفت که سیاست مصر مبتنی بر تفاهم است و همین امر مانع ورود کمک‌ها به صورت مستقیم به نوار غزه می‌شود. لذا ساختارشکنی قاهره در این زمینه و وارد کردن کمک‌ها بدون هماهنگی طرف اسرائیلی از سوی رژیم اشغالگر به عنوان یک اقدام تحریک‌آمیز تلقی خواهد شد.

وی افزود: اما باید خون فلسطینی‌ها حفظ شود و این امر با وارد کردن کمک‌های بشردوستانه علیرغم میل اسرائیل، از طریق تونل‌هایی که به دست مصری ها بسته شده، میسر است. بنابراین ما باید آنها را بازگشایی کنیم، نه برای آوردن سلاح، بلکه برای ارسال کمک‌های بشردوستانه مورد نیاز مردم فلسطین، ضمن این‌که اسرائیل قادر به واکنش در این خصوص نخواهد بود».

در مقابل سیاستمدار مصری محمد انور سادات می‌گوید:«مصر می‌داند که اسرائیل در کمین است و نمی‌خواهد مردم ما در رفح یا کاروان‌های پزشکی بشردوستانه را در معرض هیچ گونه خطر بمبارانی قرار دهد. لذا کمک‌ها باید با توافق و هماهنگی دو جانبه برای جلوگیری از تلفات بیشتر باشد». مصر همه چیزهایی را که گفته می شود درک می‌کند و می داند که نقش و مسئولیت بزرگی دارد، اما نمی خواهد ریسک کند یا ماجراجویی کند تا جان افراد بی گناه بیشتری را در معرض خطر قرار ندهد».

وی افزود: همین اتفاق در حال حاضر از نظر تفاهم‌ها و رایزنی‌ها در مورد محور فیلادلفیا در حال رخ دادن است، پیام مصر واضح است که طرف اسرائیلی اجازه ندارد این محور را کنترل کند یا با تجهیزات سنگین در آن حضور نظامی داشته باشد، اما ممکن است به شیوه‌های دیگر به اسرائیل اطمینان داد که از این محور سلاحی قاچاق نمی‌شود مثلا با استفاده از دستگاه‌های نظارت و سنجش از راه دور».

به باور تحلیلگر مصری عمار فاید، قاهره به یک فرضیه سفت و سخت پایبند است و آن این است که باید با نوار غزه به عنوان یک منطقه اشغالی برخورد کند، بنابراین با هماهنگی مقام اشغالگر با نوار غزه رفتار می‌کند.البته هدف کلی این سیاست قاهره عدم تمایل در به رسمیت شناختن حاکمیت حماس بر نوار غزه نیست، بلکه عدم ایجاد جدایی سیاسی بین غزه و کرانه باختری است.

وی توضیح می‌دهد: «قبل از جنگ این امر از نظر سیاسی قابل درک بود، اما اکنون اصرار بر رساندن کمک‌ها از طریق فرستادن آن از طریق گذرگاه رفح به گذرگاه کرم شالوم به منظور تفتیش آن از سوی مقامات اشغالگر و دادن مجوز ورود به غزه، موجب کم شدن سطح و کیفیت کمک‌ها خواهد شد. البته عامل دیگری نیز وجود دارد که باعث می شود مصر به این ترتیبات پایبند باشد و از گرفتن تصمیم برای ورود مستقیم کامیون‌ها از گذرگاه رفح بهراسد و آن این است که اسرائیل هشدار داده که در این صورت کامیون‌ها و گذرگاه رفح را هدف بمباران قرار خواهد داد، کاری که پیشتر نیز انجام داده است».