اسرائیل پس از ۷ اکتبر چگونه خواهد بود؟

به گزارش نگاه نو، رسانه فارن افرز در مقاله ای به تحلیل وضعیت تل آویو پس از عملیات ۷ اکتبر پرداخت و نوشت: جنگ در غزه، احتمالا گرایش راستگرایانه در این کشور را تقویت خواهد کرد.

۲۲.  با وجود ناخشنودی گسترده مردم اسراییل از رهبری نتانیاهو، نگرانی از ناپایداری سیاسی در این رژیم، احتمالاً به او اجازه می‌دهد تا با ادامه جنگ کنونی در قدرت بماند.

علاوه بر این، هنوز ممکن است در خود جنگ اتفاقات زیادی رخ دهد و نگرش رای‌دهندگان هم ممکن است تا زمان انتخابات بعدی، تغییر کند. اما اگر نتانیاهو در نهایت از مقام خود کنار زده شود، این امر به هیچ وجه به این معنی نیست که اسرائیل مسیر ایدئولوژیک متفاوتی را در پیش خواهد گرفت.

۲۳. نظرسنجی‌های اخیر نشان می‌دهد که رای‌دهندگان اسراییلی به حزب وحدت ملی راستِ میانه بنی گانتز روی می آورند. یک نظرسنجی منتشر شده در ۲۴ نوامبر نشان می دهد که اگر همین امروز انتخاباتی برگزار شود، حزب گانتز ۴۳ کرسی در کنست به دست خواهد آورد – ۱۱ کرسی بیشتر از آنچه لیکود در انتخابات ۲۰۲۲ کسب کرد و بیش از دو برابر اعضای لیکود در حال حاضر.

اما هنوز زود است که بتوان مطمئن شد که این وضعیت ثابت خواهند ماند، حتی اگر نشان‌دهنده یک گرایش گسترده به سمت راست میانه باشد. یکی از مشکلات این است که چون تمام احزاب راست اسرائیل در ائتلاف بسیار غیر مردمی حاکم حضور دارند، رای‌دهندگانی که از کابینه اولیه نتانیاهو خشمگین هستند، اکنون مایل به حمایت از وحدت ملی – که در حال حاضر شریک جنگی کابینه است – به صورت پیش‌فرض باشند. همچنین به نظر می‌رسد که گانتز با سابقه نظامی قوی‌اش، از حمایت “همبستگی در زیر پرچم” در دوران جنگ هم بهره‌مند باشد.

۲۴. اما اگر اسرائیلی‌ها نسبت به نتانیاهو احساس ناخوشایندی دارند و به نظر می‌رسد که احتمالا بیشتر به راست چرخش خواهند کرد، چرا به احزاب فوق افراطی راست که در ائتلاف کنونی هم هستند، گرایش بیشتری نشان ندهند؟ تا کنون، نظرسنجی‌ها نشان نمی‌دهد که احزاب ملی گرای فوق افراطی و حزب مذهبیون تندروی صهیونیسم با افزایش محبوبیت روبرو شده باشند.

برعکس برنامه افراطی نتانیاهو، حمله وی به نهادهای مردم سالار و سوء مدیریت فاجعه باری که به جنگ منجر شد، مشکل است که عملا بتواند رای دهندگان را به یک حاکمیت راستگرای مذهبی تر، ضد دموکراتیک تر و غیر پاسخگوتر متمایل سازد.

۲۵. یک نتیجه محتمل بحران کنونی، چرخش اسرائیل به سمت یک کابینه تازه به رهبری گانتز است. حتی در صورت روی کار آمدن بنی گانتز هم بعید است که وی رویکرد کنونی اسراییل در قبال مسئله فلسطین را تغییر دهد. احتمالاً گانتز از رویه عوامگرایانه (پوپولیستی) و اختلاف برانگیز نتانیاهو و نیز رسوایی های فسادش فاصله خواهد گرفت و نیز به احتمال زیاد از محرک های مذهبی برای گسترش شهرک ها یا ضمیمه کردن کرانه باختری رویگردان خواهد شد. با این حال، با سابقه نظامی طولانی گانتز و حضور اعضای سابق لیکود در حزب او، وی از اعتباری در طیف راست برخوردار است که قصد دارد آن را حفظ کند.

علاوه بر این، در سخنرانی‌های گانتز نکته ای وجود ندارد که نشان دهد او قصد دارد چرخش قابل توجهی از رویکرد راستگرایانه موجود به مسئله فلسطینیان نشان دهد. بنی گانتز نه در زمان نامزدی نخست وزیری و نه از زمان پیوستن به کابینه جنگ، حمایت آشکاری از یک راه‌حل دولتی یا هر حل و فصل سیاسی دیگری برای مسئله فلسطینی نداشته است. حتی سال گذشته، به ایده “دو دولت برای دو ملت” اشاره کرد و گفت: “من مخالف این ایده هستم.”

۲۶. یکی از بدترین اشتباهات نتانیاهو این بود که مسئله فلسطینیان را کاملاً به عنوان یک مسئله امنیتی به حساب آورد، گویی وجه سیاسی موجود در پس این منازعه را می توان نادیده گرفت. این رویکرد بی گمان به نقطه کوری منجر شد که حملات حماس را تا به این اندازه مرگبار کرد.

با این حال، گانتز به عنوان یک عضو پیشین ارتش اسرائیل، احتمالاً مسئله فلسطینیان را از لنز مشابهی خواهد دید – یعنی به عنوان یک تهدید امنیتی که باید مهار شود، نه به عنوان اقرار به حق تعیین سرنوشت فلسطینیان. اگر اینگونه شود، به نظر می رسد که عملیات هفتم اکتبر، با همه هراس هایش، به نتایجی یکسان با گذشته منجر خواهد شد – از جمله چرخه‌های آینده مصیبت برای هر دو طرف.