هنری کسینجر در ۱۰۰ سالگی درگذشت

به گزارش نگاه نو، کسینجر که در دوران ریاست جمهوری های ریچارد نیکسون و جرالد فورد وزیر امور خارجه آمریکا بود و نقش محوری دیپلماتیک در دوران جنگ سرد داشت، روز چهارشنبه در منزل شخصی خود در کانکتیکات درگذشت.

کسینجر ۲۷ می امسال صد ساله شد؛ کسی که او را پدر دیپلماسی آمریکا به دلیل عملگرایی اش و نقش او در سیاست های واشنگتن در دهه ۱۹۷۰ می خوانند. او پس از سن ۱۰۰ سالگی نیز همچنان فعال بود و در جلسات کاخ سفید شرکت می‌کرد. کسینجر در صد سالگی کتابی درباره سبک‌های رهبری منتشر کرد و در مقابل کمیته سنا درباره تهدید هسته‌ای کره‌شمالی شهادت داد.

او در ماه جولای گذشته برای دیدار با «شی جین‌پینگ» رئیس‌جمهوری چین به طور غیرمنتظره به پکن سفر کرد. کسینجر به دلیل عمل گرایی خود در مسائل سیاست خارجی، نقش کلیدی در شکل دادن به سیاست واشنگتن در دهه ۱۹۷۰ در مورد طیف گسترده ای از موضوعات، به عنوان پدر دیپلماسی آمریکا در نظر گرفته می شود.

او یکی از پدران سیاست موسوم به”دتنت” یا کاهش تنش در روابط میان آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی و همچنین طرفدار گفتگو با چین کمونیست بود که به ایجاد زمینه برای برقراری روابط دیپلماتیک واشنگتن با پکن در سال ۱۹۷۹ کمک کرد.

علاوه بر این، کسینجر برای پایان جنگ در ویتنام و آماده سازی توافقنامه صلح پاریس مذاکره کرد. در نتیجه، هنری کسینجر در سال ۱۹۷۳ به همراه دیپلمات و سیاستمدار ویتنامی، لو دوک تو، جایزه صلح نوبل را دریافت کرد. اما لو دوک تو از پذیرفتن این هدیه معتبر امتناع کرد. کسینجر نیز در مراسم اهدای جوایز حاضر نشد و به گفته رسانه های آمریکایی سعی کرد جایزه خود را پس دهد. جنگ ویتنام در سال ۱۹۷۵ (دو سال پس از انعقاد قرارداد) پایان یافت. کیسینجر همچنین به دلیل تلاش‌های فعال خود برای حل مناقشه اعراب و اسرائیل از طریق مشارکت در «دیپلماسی در حرکت» شناخته می‌شود.

بسیاری این مرد را یک «نظریه پرداز» می‌دانستند، در حالی که برخی دیگر او را «جنایتکار جنگی» می‌دانستند، زیرا تصویر او با صفحات تاریک تاریخ آمریکا پیوند خورده بود.
کسینجر که معمار اصلی سیاست جنگی آمریکا در جنوب شرقی آسیا بود و تقریباً به جایگاهی هم ردیف رئیس جمهور در چنین موضوعاتی دست پیدا کرد، به مدت چندین دهه از سؤالات مربوط به بمباران کامبوج طفره رفت و نیمی از عمر خود را صرف دروغگویی درباره نقش خود در کشتار آنجا کرده است.

کسینجر و نیکسون مسئول حملاتی بودند که صدها هزار کامبوجی را کشته، زخمی یا آواره کردند و زمینه را برای نسل‌کشی اعضای حزب کمونیست کامبوج فراهم کردند. کسینجر و دستیارانش مکرر سربازان ویتنام شمالی و چریک‌های ویتنام جنوبی را که از این کشور به عنوان پایگاه و مرکز تدارکات استفاده می‌کردند، مقصر جنگ آمریکا در کامبوج می‌دانستند در حالی که به دخالت ایالات متحده توجهی نمی‌کردند.

هنری کسینجر، وزیر امور خارجه و مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا در مصاحبه ای با وال استریت ژورنال با بیان اینکه تلاش آمریکا برای به عضویت درآوردن اوکراین در ناتو یک اشتباه جدی بود و به جنگ کنونی منجر شد، در عین حال از عملکرد دولت جو بایدن در مورد اوکراین حمایت کرده بود.

کسینجر گفته بود که برای مدت بسیار طولانی روسیه از نفوذ قابل توجهی در منطقه برخوردار بوده است، اما موضع آن در قبال اروپا به دلیل اینکه مسکو برای توسعه خود علاقه مند به تقویت روابط با کشورهای منطقه بوده و در عین حال به دلیل تهدیدات احتمالی از سوی غرب محتاطانه عمل کرده، مبهم بوده است.

کسینجر معتقد بود که همین دوگانگی دلیل دیگری برای آغاز درگیری در اوکراین بود. او گفته بود: من فکر می‌کنم پیشنهاد قرار دادن اوکراین در ناتو اشتباه بزرگی بود و منجر به این جنگ شد. او در عین حال گفته بود:”بسیاری از اقدامات” دولت بایدن درست است. من از دولت بایدن در مورد اوکراین حمایت می کنم.

این دیپلمات کهنه کار آمریکایی تاکید کرده بود: از دیدگاه من، جنگ اوکراین از نظر جلوگیری از حمله روسیه به کشورهای متحد در اروپا پیروز شده است. با این حال، خطرات دیگری نیز وجود دارد که می تواند از روسیه نشات بگیرد.