شکست راهبرد پاریس در آفریقای فرانسوی‌زبان

به گزارش نگاه نو به نقل از نشریه لا وانگواردیا اسپانیا، پاریس دیگر اولین قدرت جهانی در آفریقای فرانسوی‌زبان نیست. تایید این واقعیت، ضربه سختی برای فرانسه است و این کشور، هر چه بیشتر در امور سیاسی، اقتصادی و امنیتی مستعمرات سابق خود مداخله کند، بیشتر توسط مقامات خود و مردمی که با نفرت، سوابقِ فرانسه پس از استعمار در آفریقا را به یاد می‌آورند، طرد می‌شود.

کودتا در مالی، بورکینافاسو و کودتای اخیر در نیجر، به علاوه تقویت روابط میان جمهوری آفریقای مرکزی و روسیه، نشان‌دهنده نقش بیشتر مسکو در منطقه ساحل است. از طرفی، چین به عنوان شریک تجاری اصلی این کشورها جایگزین فرانسه شده است.

علاوه بر این، در حالی که فرانک سی‌اف‌ای(CFA)- که «آخرین ارز استعماری» نامیده می‌شود- به عنوان سازوکاری برای انتقال نفوذ از پاریس به وجود خود ادامه می‌دهد، در بیست سال گذشته به میزان قابل توجهی ضعیف شده است. همه این موارد، شکست کامل استراتژی فرانسه در یک دهه گذشته در ساحل و مستعمرات آفریقایی سابق آن را تایید می‌کند.

پاریس نفوذ در مستعمرات سابق خود در آفریقا را از دست می‌دهد، اما در تلاش است تا در اقیانوس آرام جنوبی، بازیگری کلیدی باشد.

فرانسه‌ای بدون کنترل ژئوپلیتیکی در این منطقه وسیع به معنای کاهش قابل توجه نفوذ جهانی این کشور با وجود قدرت هسته‌ای و داشتن کرسی دائمی در شورای امنیت سازمان ملل است. شاید مقصر فرسایش و تضعیف جایگاه فرانسه در کشورهای فرانسوی‌زبان آفریقا، اشتباهات و راهبردهای شکست‌خورده پاریس باشد که به مدت شش دهه، یک نظام نواستعماری وابسته اقتصادی، سیاسی و نظامی موسوم به فرانس‌آفریک (Françafrique) برگزید. سیستمی که توسعه سیاسی این کشورها را خفه کرده، بر نارضایتی آن‌ها افزوده است؛ به این ترتیب، فرانسه با توجه به حضور فزاینده چین و روسیه، کار دشواری پیش رو خواهد داشت.

در ادامه این یادداشت آمده است: و این همان چیزی است که پاریس نمی‌خواهد در آن سوی دنیا اتفاق بیفتد. فرانسه دارای مستعمرات سابق در اقیانوس آرام جنوبی نیست، بلکه دارای قلمروهای فرادریایی در مجمع الجزایر مختلف است که میلیون‌ها کیلومتر مربع منطقه اقتصادی انحصاری را تشکیل می‌دهند.

فرانسه در نظر دارد یک قدرت جهانی باقی بماند و از منافع ژئوپلیتیکی خود دفاع کند، چنان که سفر هفته گذشته امانوئل مکرون رئیس‌جمهوری این کشور نشان داد. فرانسه می‌خواهد بازیگری فعال در برابر توسعه‌طلبی اقتصادی و نظامی چین در منطقه هند و اقیانوسیه باشد و به این ترتیب، قلمروهای فرادریایی این کشور در اولویت الیزه قرار دارند.

فرانسه حدود یک قرن را صرف حفظ داستانی کرده است که برخاسته از یک عظمت تاریخی است اما در نهایت به یک حلقه مالیخولیایی تبدیل شده است. در آفریقا، بسیاری از اقدامات متکبرانه به بهای سنگینی از نظر حضور و نفوذ برای فرانسه تمام شده است و پاریس در تلاش است تا تحولات آفریقا، در قلمروهایش یعنی اقیانوس آرام و اقیانوس هند تکرار نشود.