نگاهی به سوابق و برنامه‌های چهار نامزد انتخابات ریاست جمهوری ترکیه

به گزارش نگاه نو، با انتشار اسامی این چهار نامزد نهایی و قطعی، تبلیغات انتخاباتی رسمی آنها آغاز شده و تا ۲۴ ساعت قبل از شروع رای گیری در ۱۴ ماه مِی ۲۰۲۳ (۲۴ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲) ادامه خواهد داشت.

هر چهار نامزد انتخابات ریاست جمهوری ترکیه چهره های سیاسی مشهوری هستند و طی سه دهه اخیر در سپر سیاسی ترکیه همواره حضور داشته و نقش آفرینی کرده‌اند که در این گزارش به صورت مختصر معرفی می شوند.

کمال قلیچداراوغلو

کمال قلیچداراوغلو در سال ۱۹۴۸ در شهر تونجلی در شرق ترکیه و در خانواده‌ای علوی پیرو حاجی بکتاش ولی متولد شد.

او چندی پیش اعلام کرد که اصالتا از خراسان ایران بوده است و اجداد او در زمان سلجوقیان به ترکیه مهاجرت کرده‌اند و جدش سیدمحمود حیرانی است.

نام خانوادگی قبلی خاندان او «کارابولوت» بوده ولی توسط پدرش در دهه ۱۹۵۰ به قلیچداراوغلو تغییر یافته است.

کمال قلیچداراوغلو تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در مناطق مختلف آناتولی ادامه داد و در سال ۱۹۶۷ با رتبه اول از دبیرستان بازرگانی الازیغ فارغ التحصیل شد و سپس وارد دانشگاه شده و در رشته اقتصاد از آکادمی علوم اقتصادی و بازرگانی آنکارا که نام آن بعدها به دانشگاه غازی تغییر کرد، فارغ التحصیل شد.

قلیچداراوغلو سمت‌های مهمی در موسسات اقتصادی و مالی دولتی و خصوصی ترکیه داشته و مدتی هم در دانشگاه حاج تپه آنکارا تدریس کرده است.

او کارمند اداره تامین اجتماعی بود که پس از بازنشستگی وارد دنیای سیاست شد.

قلیچداراوغلو در سال ۲۰۰۳ به عنوان نماینده حزب چپگرای جمهوری خواه خلق وارد مجلس این کشور شد و به علت اختلاف پایگاه رای، از همان شروع قدرت گرفتن حزب عدالت و توسعه ترکیه به رهبری رجب طیب اردوغان، به عنوان منتقد جدی او ظاهر شد.

قلیچداراوغلو در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۰۷ هم به عنوان نمانده حزب جمهوری خواه خلق ترکیه برگزیده شده ولی در رقابت انتخاباتی شهرداری استانبول در سال ۲۰۰۹ شکست خورد.

کمال قلیچداراوغلو در سال ۲۰۱۰ پس از کنار رفتن دنیز بایکال از رهبری حزب جمهوری خواه خلق ترکیه، به رهبری این حزب که موسس آن مصطفی کمال آتاتورک بنیانگذار ترکیه نوین و قدیمی‌ترین حزب این کشور است، انتخاب شد که حیات سیاسی او در سمت رهبر این حزب، تا به امروز ادامه دارد.

در دوران رهبری او بر حزب جمهوری خواه خلق ترکیه، این حزب موفقیت چندانی در رقابت‌های انتخاباتی ترکیه نداشته و محبوبیت این حزب در این مدت بین ۲۵ تا ۳۲ درصد در نوسان بوده است اما در انتخابات شهرداری‌ها در سال ۲۰۱۹ نامزدهای این حزب توانستند در شهرهای مهم این کشور از جمله آنکارا، استانبول و ازمیر به پیروزی برسند.

حزب تحت رهبری قلیچداراوغلو بزرگترین حزب لائیک با گرایش‌های ملی گرایانه و چپ میانه و سوسیال دموکرات ترکیه محسوب می‌شود ولی به علت بافت اجتماعی و سیاسی ترکیه، هیچگاه نتوانسته بیش از یک سوم آرای مردمی در انتخابات‌های متعدد را کسب کند.

کمال قلیچدار اوغلو در این دوره از انتخابات رقیب اصلی رجب طیب اردوغان رییس جمهوری ترکیه محسوب می شود و مبارزات انتخاباتی خود را روی دموکراسی، حقوق بشر و حاکمیت قانون متمرکز کرده است و از منتقدان جدی فساد در نهادهای حکومتی ترکیه به شمار می رود.

اعلام نامزدی و احزاب حامی

دو هفته پیش احزاب ائتلاف «ملت» شامل حزب جمهوری‌خواه خلق به رهبری «کمال قلیچدار اوغلو»، حزب نیک(خوب) به رهبری «مرال آکشنر»، حزب سعادت به رهبری «تمل کاراملا اوغلو»، حزب دموکرات به رهبری «گلتکین اویسال»، حزب جهش و دموکراسی(دوا) به رهبری «علی باباجان» و حزب آینده به رهبری «احمد داووداغلو» که تحت عنوان میز ششگانه گردهم آمده‌اند، «کمال قلیچداراوغلو» را به عنوان نامزد نهایی خود در انتخابات سرنوشت ساز ماه مِی معرفی کردند.

پس از اعلام نامزدی، حزب کُردی دموکراتیک خلق‌ها که حدود ۱۱ درصد رای سنتی در جامعه ترکیه دارد، اعلام کرد که بدون پیوستن به ائتلاف ملت و میز ششگانه از نامزدی قلیچداراوغلو در انتخابات حمایت می کند و به این ترتیب این ائتلاف به صورت غیررسمی به ائتلاف میز هفتگانه مشهور شد.

علاوه بر این احزاب، ائتلاف کار و آزادی که با ابتکار دموکراتیک خلق‌ها و شامل احزاب سیاسی جنبش کارگری، کارگر، دموکراتیک خلق‌ها، فدراسیون مجامع سوسیالیستی، کارگران ترکیه، حزب آزادی اجتماعی، سبزها و حزب آینده چپ است، از نامزدی قلیچداراوغلو اعلام حمایت کرده‌اند.

همچنین احزاب دموکراتیک چپ، حزب چپ، حزب کمونیست ترکیه، حزب تغییر در ترکیه، جنبش کمونیستی ترکیه، جنبش انقلاب، حزب کارگران سوسیالیست ترکیه و حزب لیبرال دموکرات ترکیه از نامزدی وی اعلام حمایت کرده‌اند و به این ترتیب، قلیچداراوغلو بیشترین میزان حمایت حزبی را در این انتخابات جلب کرده است.

قلیچداراوغلو پس از اعلام نامزدی خود اعلام کرد که در صورت پیروزی، ترکیه را با رایزنی و از خود گذشتگی رهبری خواهد و در کنار دلسوزان کشور، برای حاکمیت اخلاق و عدالت خواهد کوشید.

او همچنین بازگرداندن ترکیه به روزهای رفاه، صلح و شادی را تنها هدف خود ذکر کرد و افزود که اگر به قدرت برسد، کشور را با مشورت و اجماع اداره کرده و نظام سیاسی این کشور را که توسط اردوغان از پارلمانی به ریاست تغییر یافته است، دوبار به نظام پارلمانی باز خواهد گرداند.

قلیچداراوغلو که طی سالهای گذشته از منتقدان سیاست مهاجرتی اردوغان بود، اعلام کرد که در صورت به دست گرفتن قدرت در اولین اقدام، با دولت سوریه روابط ترکیه را احیا کرده و در دمت یکسال ۳.۷ میلیون پناهجوی سوری را به کشور خود بازگردانده و با همکاری ایران، عراق و سوریه سازمان صلح و همکاری‌های خاورمیانه را تاسیس خواهد کرد.

شعار انتخاباتی قلیچداراوغلو «به تو قول می دهم، باز هم بهار می آید» (Sana söz, yine baharlar gelecek) انتخاب شده که بخشی از یک ترانه اجرا شده توسط یک خواننده ترک است و علاوه بر این، استفاده از دستبندهایی با رنگ سفید و قرمز نماد انتخاباتی او تعیین شده است.

همچنین هواداران او هم شعار «پرچم سرخ را باز کنیم، عصر یزیدها به پایان برسد» را انتخاب کرده‌اند که انتخاب همین شعار، به موضوع کشمکش در فضای انتخاباتی ترکیه تبدیل شده و دولت و حزب حاکم، این عبارات را شعار گروه تروریستی پ. ک.ک اعلام کرده و مدعی حمایت این گروه از نامزدی قلیچداراوغلو هستند.

رجب طیب اردوغان

اردوغان در سال ۱۹۵۴ میلادی در خانواده‌ای مذهبی و تهیدست در استانبول متولد شد. وی کودکی خود را در موطن اجدادی خود در استان ریزه واقع در سواحل شرقی دریای سیاه سپری کرد، اما در سن ۱۳ سالگی دوباره به استانبول بازگشت.

اردوغان در نوجوانی به یک مدرسه دینی موسوم به «امام – خطیب» می‌رفت. مدرسه ای که در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، فارغ التحصیلان آن تنها می‌توانستند تحصیلات عالی خود را در رشته الهیات ادامه دهند. با این حال، اردوغان از دانشگاه «مرمره» و دانشکده اقتصاد و علوم اداری فارغ‌التحصیل شد.

برای ثبت نام در آن دانشگاه او باید اثبات می‌کرد که دیپلم دیگری جدای از مدرک فارغ‌التحصیلی مدرسه علمیه دارد. به همین خاطر در هر دوره از انتخابات مدرک تحصیلی او به موضوعی مناقشه برانگیز تبدیل شده است.

اردوغان در دهه ۱۹۷۰ میلادی به حزب خلاص ملی، به رهبری «نجم الدین اربکان» پیوست و تا زمانی که در کودتای نظامی که در سال ۱۹۸۰ علیه «عدنان مندریس» رخ داد و به دستور ارتش، تمام احزاب سیاسی منحل شدند، عضو این حزب بود.

وی در سال ۱۹۸۳ بار دیگر زندگی سیاسی به ترکیه بازگشت و اردوغان این بار فعالیت سیاسی خود را با حزب رفاه آغاز کرد و این حزب در سال ۱۹۹۴ میلادی، اردوغان را کاندیدای تصدی شهرداری استانبول کرد و او توانست در انتخابات شهرداری همان سال کرسی شهرداری شهر استانبول را از آن خود کند.

اردوغان در دوره تصدی خود، توانست تحولات بزرگی در زیرساخت‌های این شهر از جمله در حوزه حمل و نقل و محیط زیست ایجاد کند ولی سه سال بعد، پس از تصمیم دادگاه قانون اساسی ترکیه مبنی بر انحلال حزب رفاه ترکیه به رهبری نجم‌الدین اربکان، اردوغان در تجمع اعتراضی هواداران این حزب شعری را خواند که براساس قوانین ترکیه، دعوت به خشونت و ترویج نفرت مذهبی تشخیص داده شده و شهردار استانبول به ۱۰ ماه زندان محکوم شد.

در پی این محکومیت، اردوغان بیش از ۴ ماه (در اواسط سال ۱۹۹۹) در زندان ماند و به خاطر همین محکومیت از سمت شهرداری عزل و از شرکت در انتخابات پارلمانی نیز محروم شد.

اما اردوغان بیش از سه سال از صحنه سیاست دور نماند و در سال ۲۰۰۱ حزب عدالت و توسعه را تأسیس کرد و یکسال بعد هم در انتخابات پارلمانی ترکیه در قالب این حزب، به پیروزی چشمگیری دست یافت ولی به علت محکومیت قبلی، نتوانست به رغم کسب آرای مناسب، در نظام پارلمانی به نخست وزیری برسد و بر این اساس، عبدالله گل نخست وزیر ترکیه شد.

اما یک سال بعد، شورای عالی انتخابات ترکیه به دلیل تخلفات، انتخابات قبلی را ابطال و انتخاباتی جدید برگزار کرد که در نتیجه آن حزب عدالت و توسعه به رهبری اردوغان دوباره به پیروزی رسید و وی نخست‌وزیر ترکیه شد و تا ۱۱ سال در همین پست ماند.

اردوغان در دوره ۱۱ ساله نخست‌وزیری با چالشهای اساسی از جمله منازعه سیاسی با فتح الله گولن موجه شد ولی در نهایت پیروز این کشمکش بود به طوری که وی در بحران فساد در دولت ترکیه که در دسامبر ۲۰۱۳ و از سوی پلیس جرایم سازمان‌یافته ترکیه شکل گرفت، به رغم بازداشت حدود ۵۰ نفر از نزدیکانش به اتهام فساد مالی، رشوه و پولشویی، به تصفیه مخالفان خود از ارکان قدرت پرداخت.

اردوغان در این دوره حساس حضور خود در قدرت، هواداران گولن را که در سیستم قضایی و پلیس ترکیه نفوذ داشتند، به توطئه علیه دموکراسی در آستانه انتخابات متهم کرده و با تشکیل شورای عالی قضایی و برکناری نزدیک به ۳۰۰ قاضی و دادستان، همه آنها در نهاد پلیس و دستگاه قضایی تصفیه کرد.

بر اساس نظام حزبی حاکم بر ترکیه، اردوغان نمی توانست بیش از سه دوره در پست نخست وزیری بماند و بر این اساس وی برای نخستین بار در سال ۲۰۱۴ از سوی حزب عدالت و توسعه وارد رقابت انتخابات ریاست جمهوری شد.

در جریان انتخابات ۱۰ اوت ۲۰۱۴ در انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه با رای مستقیم مردم و با اکثریت آرا پیروز شد در حالی که پیش از آن رئیس‌جمهور از سوی مجلس انتخاب می شد.

وی در تبلیغات انتخاباتی خود همواره وعده می داد که پست ریاست‌جمهوری در ترکیه را از حالت تشریفاتی و میانجی منازعات سیاستمداران حکومتی به یک سمت کلیدی و تأثیرگذار تبدیل خواهد کرد و چنین اقدامی را نیز آغاز کرد.

کودتای نافرجام ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۶ ارتش ترکیه از جمله چالش‌های اساسی اردوغان در این دوره از حضور در راس قدرت سیاسی بود که به وی این امکان را داد تا با اعمال وضعیت فوق العاده دو ساله، به قلع و قمع کودتاگران و مخالفان خود که وی از آنها تحت عنوان گروه تروریستی «فتو» نام می‌برد، بپردازد.

روابط دولت اردوغان با کشورهای غربی به خصوص آمریکا پس از این کودتا تیره شد چرا که وی معتقد بود که این کودتا با حمایت آمریکا و به دست فتح الله گولن سازماندهی شده است و بر همین اساس، وی با فاصله گرفتن از غرب، به تقویت روابط خود با روسیه پرداخت.

رجب طیب اردوغان در انتخابات بعدی که پس از کودتا و تغییر نظام پارلمانی به ریاستی و در سال ۲۰۱۸ برگزار شد، توانست با کسب نزدیک ۵۳ درصد آراء به عنوان اولین رئیس‌جمهور نظام ریاستی ترکیه برای یک دوره پنج ساله دیگر انتخاب شود که دوره پنج ساله وی در حال اتمام است.

وی در این دوره از انتخابات نیز نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ترکیه شده است در حالی که رقبای وی معتقدند که با توجه به حضورش در دوره قبل در پست ریاست جمهوری، نامزد شدن او در این دوره برای سومین باز بر اساس مفاد قانون اساسی ترکیه غیرقانونی است اما او معتقد است که نظام سیاسی ترکیه در همه پرسی تغییرات قانون اساسی در سال ۲۰۱۷ از پارلمانی به ریاستی تغییر یافته و وی در این دوره، برای دومین بار نامزد انتخابات ریاست جمهوری شده است.

رییس جمهور ترکیه که در طول دو دهه گذشته همواره به داشتن مواضع جنجالی مشهور بوده، این روزها با چالش اساسی محبوبیت مردمی در پی بروز مشکلات اقتصادی عمیق در جامعه ترکیه رو به روست.

اردوغان برای غلبه بر این مشکلات و جلب آرای مردم در طول سه ماه گذشته، حداقل دستمزد را ۵۵ درصد افزایش داده و با دو برابر کردن حقوق بازنشستگی پایه، تصویب قانون تسهیل بازنشستگی پیش از موعد و کاهش نرخ بهره تا ۸.۵ درصد تلاش کرد تا محبوبیت از دست رفته خود به خاطر مشکلات اقتصادی را احیا کند.

با این حال، تورم ۶۴ درصدی در سال گذشته میلادی، سقوط ارزش پول ملی و چهار برابر شدن نرخ ارزهای خارجی در پنج ساله گذشته، افزایش قیمت سرسام آور سوخت، مسکن، خودرو و مواد غذایی از جمله مواردی است که این روزها ورد زبان مردم ترکیه شده و نتیجه آن را در انتخابات پیش رو می توان مشاهده کرد.

اعلام نامزدی و احزاب حامی

رجب طیب اردوغان نخستین فردی در ترکیه بود که دو ماه قبل از استارت خوردن و تعیین تاریخ رسمی انتخابات ترکیه اعلام نامزدی کرد.

وی در این دوره از انتخابات از سوی ائتلاف «جمهور» متشکل از حزب متبوع خود یعنی عدالت و توسعه و نیز حزب حرکت ملی به رهبری «دولت باغچه‌لی» به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهور ترکیه معرفی شد.

در ادامه حمایت‌های حزبی، حزب «اتحاد بزرگ» به رهبری «مصطفی دستچی» و حزب «دوباره رفاه» به رهبری «محمدعلی فاتح اربکان» فرزند مرحوم نجم الدین اربکان نخست وزیر اسبق و فقید ترکیه و نیز حزب «مطالبهٔ آزاد(هداپار)» به رهبری «زکریا یاپیجی اوغلو» از نامزدی اردوغان اعلام حمایت کردند.

شعار تبلیغاتی اردوغان در این دوره از انتخابات «ادامه راه با گام‌های راستین» انتخاب شده است.

محرم اینجه

«محرم اینجه» از سوی حزب مملکت(میهن) نامزد انتخابات ریاست جمهوری ترکیه شده و یکی از چهار نامزد این انتخابات محسوب می‌شود.

اینجه ۵۹ ساله که دو هفته پیش نامزدی خود را برای رقابت انتخاباتی ترکیه اعلام کرد، طی چهار دوره متوالی در سالهای ۲۰۰۲، ۲۰۰۷، ۲۰۱۱ و ۲۰۱۵ از زادگاه خود شهر یالووا از سوی حزب جمهوری خواه خلق وارد پارلمان ترکیه شده و در سال ۲۰۱۸ از سوی حزب متبوع خود وارد رقابت انتخابات ریاست جمهوری با اردوغان شد ولی با کسب ۳۱ درصد آرا شکست خورد.

وی در ماه مِی ۲۰۲۱ حزب مملکت(میهن) را تأسیس کرد و اکنون به عنوان رهبر این حزب فعالیت می‌کند و برای رقابت در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری از سوی این حزب نامزد شده است.

وی که تنها از سوی حزب مملکت(میهن) به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری معرفی شده بود، به علت حضور نداشتن حزبش در ترکیب احزاب کنونی مجلس ترکیه، می بایست به جمع آوری حداقل ۱۰۰ هزار امضای مردم ترکیه می پرداخت که در فرجه قانونی اعلام شده توانست با جلب بیش از ۱۱۴ هزار امضای شهروندان ترکیه نامزد ریاست جمهوری شود.

اینجه که در ۴ می ۱۹۶۴ در روستای المالیک شهر یالووا به دنیا آمده، پس از فارغ التحصیلی از دپارتمان آموزش فیزیک و شیمی در دانشکده آموزش «نجاتی بیگ» شهر بالیک‌اسیر وابسته به دانشگاه اولوداغ تحصیل کرده و به عنوان معلم فیزیک دبیرستان مشغول تدریس بوده است.

اینجه در سال ۱۹۹۹ به عنوان رئیس تشکیلات استانی حزب جمهوری خواه خلق ترکیه در استان یالووا خدمت می‌کرد، در انتخابات ۲۰۰۲ به مجلس ملی ترکیه راه یافت و دو بار نیز نامزد ریاست جمهوری شد.

اینجه در هجدهمین کنگره فوق‌العاده حزب جمهوری خواه خلق ترکیه در سپتامبر ۲۰۱۴ و نیز سی و ششمین کنگره عادی این حزب در سال ۲۰۱۸ برای ریاست حزب با کمال قلیچداراوغلو رقابت کرد، اما انتخاب نشد و به نظر کارشناسان سیاسی ترکیه، علت جدا شدن او از این حزب و تشکیل حزب جدید و نیز عدم ائتلاف با قلیچداراوغلو همین رقابت با هم حزبی خود است.

اینجه همچنین چند سالی هم به عنوان مدیر مرکز اندیشه‌های آتاترک فعالیت می کرده است که حامی اندیشه‌های آتاترک بنیانگذار ترکیه مدرن است.

شعار انتخاباتی و احزاب حامی

محرم اینجه به صورت مستقل وارد رقابت انتخاباتی شده و تنها از سوی حزب خود یعنی مملکت(میهن) مورد حمایت قرار گرفته است و در هیچ ائتلاف حزبی حضور ندارد.

اینجه در خصوص حضور در ائتلاف‌های انتخاباتی گفته است که با توجه به شرایط تصمیم خواهد گرفت ولی عجله نکرده و تحت فشار قرار نخواهد گرفت و هیچ کاری را به زیان ترکیه انجام نخواهد داد.

وی هنگام اعلام نامزدی خود، خطاب به حزب حاکم عدالت و توسعه و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و رقیب انتخاباتی خود گفت: شما با حزب هداپار شاخه سیاسی حزب الله ائتلاف کرده‌اید تا روی صندلی‌های خود بمانید ولی ما شما را از آن صندلی‌ها پایین می کشیم و هرگز اجازه نخواهیم داد که تمامیت تجزیه‌ناپذیر جمهوری سکولار و دموکراتیک ترکیه آسیب ببیند.

اینجه با وجود اصرار برخی فعالان سیاسی مبنی بر ائتلاف با کامل قلیچداراوغلو هم حزبی سابق خود و با وجود وعده پست وزارت آموزش و پرورش، کنار نکشید در صحنه رقابت باقی ماند.

«عقل، عدالت، اخلاق»، «آینده خود را پس خواهیم گرفت» و «فردا مال ماست» شعار انتخاباتی اینجه در این دور از رقابت سیاسی انتخاب شده است.

سینان اوغان

«سینان اوغان» ۵۶ ساله نامزد ریاست جمهوری ائتلاف آتا و یکی از چهار نامزد نهایی انتخابات ریاست جمهوری ترکیه به شمار می رود که در یکم سپتامبر ۱۹۶۷ در شهر ملکلی ایغدیر در شرق ترکیه به دنیا آمده و از آذربایجانی های ترکیه است.

اوغان در سال ۱۹۸۹ در رشته مدیریت بازرگانی از دانشکده اقتصاد و علوم اداری دانشگاه مرمره ترکیه فارغ التحصیل شده و در همان دانشگاه مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته بانکداری اخذ کرده و فارغ التحصیل مقطع دکترای علوم سیاسی از دانشگاه روابط بین الملل مسکو است.

او به عنوان دستیار پژوهشی در موسسه ترک شناسی دانشگاه مرمره و به عنوان مدرس و معاون رئیس دانشگاه دولتی اقتصاد آذربایجان مشغول به کار بوده و نماینده بخش آذربایجان آژانس همکاری و هماهنگی ترکیه(تیکا/ TIKA) بوده و به عنوان رئیس بخش روسیه و اوکراین مرکز تحقیقات استراتژیک اوراسیا (آسام/ASAM) خدمت کرده است.

اوغان در سال ۲۰۰۴ مرکز روابط بین‌الملل و تحلیل استراتژیک ترکیه (TÜRKSAM) را تاسیس کرده و از سال ۲۰۱۱ وارد عرصه سیاسی و رقابت انتخاباتی ترکیه شده است.

وی در سال ۲۰۱۱ در انتخابات عمومی ترکیه به عنوان معاون ایغدیر از حزب حرکت ملی انتخاب شد ولی در سال ۲۰۱۵ و ۲۰۱۷ از این حزب اخراج شد.

اوغان که به علت حضور نداشتن احزاب و ائتلاف حامی او در مجلس ملی ترکیه از طریق جمع آوری حداقل ۱۰۰ هزار امضای شهروندان ترکیه اقدام به حضور در عرصه رقابت انتخابات ریاست جمهوری ترکیه کرد، در مدت زمان قانونی تعیین شده توانست یا جمع آوری بیش از ۱۱۱ هزار امضا از سوی رای دهندگان، نامزد ریاست جمهوری شود.

احزاب حامی و اهداف انتخاباتی

«سینان اوغان» ۵۶ ساله و نماینده پیشین مردم ایغدیر از حزب حرکت ملی در مجلس ترکیه در این دوره از انتخابات از سوی ائتلاف «آتا» شامل احزاب عدالت، اتحاد ترکیه، وطن من و ظفر، به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری ترکیه معرفی شد.

او پیش از ثبت نام در انتخابات در مصاحبه با شبکه تلویزیونی سوزجو گفت: «نه پولدارها پشت ما هستند، نه نیروی خارجی، نه ایالات متحده آمریکا، نه روسیه و نه چین و ما به پشتوانه ترک بودن خود به میدان آمده ایم و به انتخاب مردم اعتماد داریم.»

وی مدعی است که هفت تا ۹ درصد رای دارد و قشری که به حزب حرکت ملی رای می‌دهند، ولی نمی‌خواهند به اردوغان رای دهند، از او حمایت خواهند کرد و در طول روند تبلیغات آرای او به ۱۶ درصد هم خواهد رسید.

این نامزد ملی گرای انتخابات ترکیه با انتقاد از حضور ۲۰ ساله اردوغان در هرم قدرت کشورش اعلام کرد که مردم ترکیه از قطب بندی موجود خسته شده‌اند و دیگر رغبتی به منازعه ۲۰ ساله قلیچداراوغلو و اردوغان ندارند.

اوغان نیز همچون دیگر رقبای انتخاباتی خود بر لزوم بازگشت پناهجویان سوری مقیم ترکیه به کشور خود به عنوان بخشی از مصالحه با دولت سوریه تاکید کرده و مدعی است که در صورت پیروزی در انتخابات، با بشار اسد رئیس جمهور سوریه دیدار کرده و مشکل بین دو کشور از جمله مساله پناهجویان را حل خواهد کرد.

اوغان که شخصیتی ملی گرا و قدرت طلب دارد، در حزب حرکت ملی با دولت باغچه‌لی و در حزب نیک(خوب) نیز با مرال آکشنر رهبر این حزب بر سر قدرت به منازعه پرداخته و از هر دو حزب جدا شده و در این دوره از انتخابات نیز با تحریک عواطف ملی گرایان راست افراطی ترکیه، در صدد است که در صورت شکست در انتخابات، حداقل بتواند رهبر ملی گرایان ترکیه شود.
انتخابات همزمان ریاست جمهوری و پارلمانی ۱۴ ماه می ۲۰۲۳(۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۲) برگزار خواهد شد و روند اخذ آرای مردم نیز از ساعت ۰۸:۰۰ آغاز و در ساعت ۱۷:۰۰ همان روز به پایان می رسد.

لیست نهایی نامزدهای انتخابات پارلمانی ترکیه نیز ۶ تا ۱۰ آوریل ۲۰۲۳(۱۷ تا ۲۲ فروردین ۱۴۰۲) منتشر خواهد شد.

بر اساس قوانین، همه فرایند برگزاری انتخابات ترکیه توسط شورای عالی انتخابات این کشور مدیریت می‌شود و بر این اساس، ۶۴ میلیون واجد شرایط رای دادن در ترکیه، برای انتخاب سیزدهمین رئیس جمهور و ۶۰۰ نماینده بیست و هشتمین دوره پارلمان این کشور، پای صندوق‌های رای می‌روند.

انتخابات حساس پیش رو، سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در تاریخ ترکیه و دومین دور انتخابات ریاست جمهوری این کشور پس از تغییر نظام سیاسی از پارلمانی به ریاستی و بیست و هشتمین دوره انتخابات مجلس این کشور محسوب می‌شود.

دوره ریاست جمهوری ترکیه پنج ساله است و منتخبان مردم در مجلس ترکیه نیز که ۶۰۰ عضو دارد، در مدت پنج سال بر کرسی می‌نشینند.

نامزد ریاست جمهوری برای انتخاب شدن باید اکثریت مطلق آرای معتبر (حداقل ۵۰ درصد+ یک رای) را کسب کند.