تداوم اعتراضات در فرانسه؛ آیا کابوس جلیقه زردها برای دولت تکرار می‌شود؟

به گزارش نگاه نو، اعلام رسمی برنامه دولت فرانسه برای اصلاح قانون و افزایش سن بازنشستگی موجی از خشم و اعتراض را در سراسر کشور برانگیخت و به شکل‌گیری بزرگترین تظاهرات در دور دوم ریاست جمهوری امانوئل ماکرون منجر شد.

روز پنجشنبه (۱۹ ژانویه/ ۲۹ دی‌ماه) معترضان به این قانون به دعوت اتحادیه‌های کار و کارگری به خیابان‌ها آمدند تا یکی از وسیع‌ترین تجمعات اعتراض‌آمیز فرانسه را در سال‌های اخیر تشکیل دهند. در این روز ۲۰۰ تجمع اعتراضی در سراسر فرانسه و در شهرهای بزرگ و کوچک این کشور برپا شد. کنفدراسیون عمومی کار (CGT) بزرگترین اتحادیه کارگری فرانسه تعداد شرکت‌کنندگان در تظاهرات را بیش از ۲ میلیون نفر اعلام کرد. دولت اما تعداد معترضان را یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر عنوان کرد.

در کنار تظاهرات پاریس که عکس و فیلم‌ها از آن در فضای مجازی انتشار گسترده‌تری یافت، در شهرهای بزرگی چون تولوز تعداد تظاهرات‌کنندگان بیش از۳۶ هزار نفر، اعلام شد، همچنان که ۲۶ هزار نفر در مارسی، ۲۵ هزار نفر در نانت، ۲۳ هزار نفر در مون پولیه و لیون، ۲۰ هزار نفر در رن (Rennes)، ۱۹ هزار نفر در کلرمون فران، و بیش از ۱۰ هزار نفر در مت (Metz) در اعتراض به برنامه اصلاحات دولت گرد هم آمدند.

گزارش‌ها همچنین از گستردگی اعتراض ها و حضور بیش از ۱۳ هزار نفر در منطقه پو (Pau) در جنوب غرب فرانسه، هشت هزار نفر در شاتورو (Châteauroux) در مرکز فرانسه، ۶ هزار و ۵۰۰ نفر در مولوز (Mulhouse) خبر دادند که این تعداد معترض در مقایسه با تظاهرات ضد دولتی که با همین موضوع سه سال پیش در سال ۲۰۱۹ برگزار شده بود، افزایش قابل توجهی را نشان داد.

در همین راستا ژان لوک ملانشون از چهره‌های سیاسی چپ گرا و نامزدهای جدی انتخابات ریاست جمهوری فرانسه که توانست به میزان قابل توجهی جوانان فرانسوی را در جریان انتخابات با خود همراه کند پس از برگزاری تجمعات اعتراضی روز پنجشنبه که با اعتصاب سراسری در بخش حمل‌ونقل، خدمات عمومی و آموزشی همراه شد، برای برگزاری تجمع جوانان در پاریس فراخوان داد.

دیروز (اول بهمن/ ۲۱ ژانویه) خیابان‌های پاریس شاهد تجمع جوانان معترض به برنامه اصلاحاتی دولت ماکرون بود. اتحادیه‌های مربوط به جوانان اعلام کردند که ۱۵۰ هزار نفر در فاصله میدان «ناسیون» تا «باستی» تجمع کردند. دولت این تعداد را ۱۴ هزار نفر اعلام می‌کند اما رسانه‌های فرانسوی تجمع دیروز را نیز موفق و البته در سطحی محدودتر از تجمع روز پنجشنبه ارزیابی می‌کنند.

رهبر حزب «فرانسه تسلیم‌ناپذیر» که در تجمع دیروز از روی سقف یک کامیون برای معترضان سخنرانی می‌کرد، به شدت به نگاه کمی‌گرای دولت به کارکنان و کارگران انتقاد و اعلام کرد: رئیس دولت با تمام وجود می‌خواهد ما را به کالا تبدیل کند.

وی افزود: ما از حق زندگی کامل و انسانی در یک زمان آزاد، در زمانی که خود انتخاب کرده‌ایم دفاع می‌کنیم. کاری که آنها (دولت) می‌کنند تبدیل هر موجود زنده یا بی‌جانی به اجناس و کالاست.

موفقیت در بسیج عمومی برابر طرح دولت ماکرون، اتحادیه‌های کار و کارگری را بر آن داشته تا روز ۳۱ ژانویه (۱۱ بهمن) را به‌عنوان تاریخ اعتراض و اعتصاب بعدی اعلام کنند. مساله‌ای که به نظر می‌رسد بتواند ابعاد گسترده‌تری به خود بگیرد و به چالش جدی دولت ماکرون در دومین دوره ریاست جمهوری اش تبدیل شود.

این اعتراض ها در کنار اراده و اصرار دولت به اجرای اصلاحات قانون بازنشستگی خاطره جنبش موسوم به «جلیقه زردها» را زنده می‌کند که چالش مهم دولت ماکرون در دور نخست ریاست جمهوری او بود. رئیس جمهوری فرانسه یک سال پس از آغاز ریاست جمهوری‌ با مخالفت‌های گسترده به سیاست‌های دولتش مواجه شد که به سرعت سازمان‌دهی شد و وسعت یافت. این اعتراضات با عنوان «جلیقه‌ زردها» در فاصله سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹ توانست به طور قابل توجهی دولت ماکرون را بی ثبات کند.

پاییز ۲۰۱۸، در واکنش به اعتراض مالیات بر سوخت، اعتراضاتی در سراسر فرانسه شکل گرفت که مهم‌ترین آنها در اول دسامبر و در طاق پیروزی و خیابان شانزه‌لیزه پاریس ثبت شد. اعتراضاتی که با نام «جلیقه زردها» الهام‌ بخش اعتراضاتی در خارج از مرزهای فرانسه شد. ملانشون از مهمترین چهره‌های سیاسی بود که از جلیقه زردها حمایت کرد و حتی با همان جلیقه در میانشان حضور یافت.

به مرور با بالاگرفتن درگیری ها و افزوده شدن آشوبگران به جمع معترضان و بروز ناآرامی، پلیس از تمام قدرت برای سرکوب معترضان استفاده کرد و به این ترتیب دهها تظاهرکننده، روزنامه‌نگار و تماشاچی ماجرا در اثر گلوله‌های پلاستیکی پلیس ضدشورش به شدت مجروح شدند.

امانوئل ماکرون در مواجهه با این خشونت ها قاطعانه از زیر سوال بردن اقدامات پلیس امتناع و اصطلاح «خشونت پلیس» را رد کرد. این امر از نگاه بسیاری از فعالان جنبش، شاهدان و قربانیان نقطه بی‌بازگشتی بود که تا به امروز نیز اقدامی برای آرام کردنش صورت نگرفته است. همین امر، جلیقه زردها را به مخالفان همیشگی مکرون بدل کرد.

از آنجا که مطالبات جلیقه زردها چون تغییر سیاست مالیاتی، بهبود سطح زندگی طبقات کارگر و متوسط و احیای مالیات بر ثروت در کنار استعفای امانوئل ماکرون، به نتیجه نرسید و با توجه به وخامت سطح زندگی کارگری در سایه جنگ اوکراین، افزایش تورم و در نتیجه کاهش قدرت خرید، حرف و حدیث‌هایی از پیوستن آنها به اعتراضات جدید به گوش می‌رسد. همچنان که برخی تصاویر منتشر شده در فضای مجازی، اعتراض به اصلاح قانون بازنشستگی برخی معترضان را با جلیقه زرد نشان می دهد.